Ślad węglowy – polskie firmy mają problem z raportowaniem

Ślad węglowy

Świat biznesu ma bezpośredni lub pośredni wpływ na ponad 70 proc. emisji gazów cieplarnianych[1]. Powinien więc wziąć odpowiedzialność za przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. Według najnowszych badań 70 proc. firm deklaruje, że najpóźniej do 2030 roku wprowadzi cele klimatyczne.

Wśród polskich firm grupa ta stanowi jedynie 59 proc. I choć tworzenie marki odpowiedzialnej społecznie staje się odpowiedzią na rosnące oczekiwania konsumentów, zaledwie 41 proc. badanych firm z polskim kapitałem deklaruje, że przeprowadziło analizę ryzyk wynikających ze zmian klimatycznych[2].

Polskie firmy mają do pokonania dłuższą drogę

Zatrzymanie postępujących zmian klimatycznych i przeciwdziałanie globalnemu ociepleniu jest możliwe tylko przy wsparciu biznesu. Ograniczenie przez firmy zużycia wody i energii, zmniejszenie emisji dwutlenku węgla czy weryfikacja łańcucha dostaw z jednej strony ma długofalowy pozytywny wpływ na otoczenie, a z drugiej jest jedną z ocen ich konkurencyjności rynkowej. Polskie firmy mają jednak do pokonania dłuższą drogę niż zagraniczne biznesy. Jedynie 20 proc. z nich już wdrożyło strategię ESG lub jest na zaawansowanym etapie tego procesu, a 34 proc. nie rozpoczęło jeszcze działań w tym zakresie. Dla porównania, spośród międzynarodowych firm aż 73 proc. na stałe uwzględnia działalność zrównoważoną w swoim biznesie[3]

– W kwestii dekarbonizacji biznesu i prowadzenia polityki klimatycznej firmy z Polski mają do pokonania dłuższą drogę niż te z krajów Europy Zachodniej. W naszym kraju niewielka liczba firm raportuje swój ślad węglowy, a tylko 12 przedsiębiorstw zdecydowało się dołączyć do Science Based Targets initiative. Dla porównania w Niemczech jest ich 209, we Francji 187, w Hiszpanii 80, we Włoszech 64, a w Portugalii 24. W kwietniu tego roku Group One, jako pierwsza firma w Polsce z branży marketingowej dołączyła do tej organizacji, by razem z takimi liderami jak Allegro, InPost, Żabka czy LPP dążyć do dekarbonizacji sektora prywatnego – komentuje Marek Żołędziowski, CEO Group One. 

Ślad węglowy – problemy z raportowaniem

Na to, że polskie firmy są tak małą częścią zielonej zmiany wpływa wiele czynników. Wśród nich wyróżnić można m.in. niskie zaangażowanie polskich firm, w tym spółek giełdowych w tworzenie strategii klimatycznych. Według badań wśród 140 największych spółek notowanych na GPW tylko 13 ogłosiło cele klimatyczne[4].  Głównie wynika to z niskiej świadomość i niewielkiej motywacja do raportowania emisji i postępów w ich obniżaniu. Problemem jest także niski poziom wiedzy nt. regulacji w tym dyrektywy CSRD, liczenia śladu węglowego, zbierania niezbędnych danych oraz tworzenia strategii dekarbonizacyjnych w firmach czy zamrożone KPO i brak dostępu do źródeł finansowania zielonej transformacji dla biznesu. 

Ślad węglowy – brak przepisów opóźnia raportowanie

W przeciwieństwie do audytowanych danych finansowych, raportowanie emisji nie jest jeszcze w pełni wymagane prawnie[5]. Ponadto przeszkody w zaangażowanie się firm w strategię zrównoważonego rozwoju stanowią również: brak przejrzystych wymogów i regulacji (dla 48 proc. firm), długi i złożony proces wdrażania rozwiązań (34 proc.) czy niska opłacalność z punktu widzenia biznesowego (30 proc.). Pomimo tego na polskim rynku, choć bardzo wolno, rośnie liczba podmiotów podejmujących działania w kierunku zrównoważonego rozwoju. Swój ślad węglowy policzyły już takie firmy jak: BMW, Orange, Bank Millenium czy Group One, jako pierwsza firma w Polsce w branży komunikacji marketingowej. 

Socpe 1,2,3

Wiarygodnie policzony ślad węglowy przedsiębiorstwa składa się z trzech zakresów. Pierwsza grupa to gazy powstające bezpośrednio w wyniku spalania paliw w źródłach stacjonarnych i mobilnych, należących do firmy lub przez nią kontrolowanych. Do zakresu drugiego można zaliczyć emisje pośrednie wynikające z dostarczonej z zewnątrz energii elektrycznej, cieplnej, chłodniczej i pary technologicznej. Zakres trzeci to inne emisje pośrednie powstałe w całym łańcuchu wartości. W branżach usług profesjonalnych “scope 3” osiąga zazwyczaj procentowo największą wartość. Spośród firm o polskim kapitale wszystkie trzy zakresy policzyły firmy takie jak: CCC, LPP, InPost czy Bank Ochrony Środowiska. Group One jest jedyną firmą z branży komunikacji marketingowej w Polsce, która zrobiła to w pełnym zakresie. W przypadku wspomnianej spółki trzeci scope wynosi aż 99,5 proc. wszystkich emisji. To jasno pokazuje, że uwzględnienie w raporcie tylko dwóch zakresów nie przedstawia faktycznej sytuacji. 


[1] Raport “Lepiej późno niż później. Redukcja śladu węglowego a konkurencyjność klimatyczna polskich firm”, 2022 r.

[2] Raport “ESG w dobrach konsumenckich i handlu detalicznym: nadal deklaracje a nie rzeczywistość”, 2022 r. 

[3] Raport “ESG w dobrach konsumenckich i handlu detalicznym: nadal deklaracje a nie rzeczywistość”, 2022 r. 

[4] Badanie “Korporacyjna obojętność. Cele i strategie klimatyczne emitentów notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie”, 2021 r.

[5] Raport “Lepiej późno niż później. Redukcja śladu węglowego a konkurencyjność klimatyczna polskich firm”, 2022 r.