Oszustwa na rynku żywności są coraz powszechniejsze. Znaczna ich część dotyczy oznaczeń ekologicznych. Najczęściej są to: stosowanie fałszywych certyfikatów lub niewłaściwe oznakowanie produktów. Dlatego w Inspektoracie Jakości handlowej Artykułów Rolno Spożywczych (IJHARS) powstał zespół, który skoncentruje działania na zwalczaniu oszustw żywnościowych. W jego skład wejdą specjaliści z całej Polski.
Oszustwo żywnościowe to świadome i celowe zastępowanie, dodawanie, manipulowanie lub wprowadzanie w błąd w odniesieniu do żywności, składników żywności lub opakowań żywności: fałszywe lub wprowadzające w błąd oświadczenia dotyczące produktu, w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych.
– Każdy z nas jest konsumentem żywności a oszustwa z nią związane w dłuższej perspektywie powodują nie tylko stratę finansową, ale skutkują też nieprawidłowym odżywianiem, mogą też narażać na ryzyko zatruć pokarmowych i alergii. Na oszustwach cierpią zarówno konsumenci, jak i producenci żywności, którzy prowadzą uczciwą działalność.– powiedział Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor IJHARS.
Oszustwa obejmują takie naruszenia jak:
- fałszowanie – dodawanie do żywności substancji obcych, niewłaściwych dla danego produktu;
- podrabianie – naśladowanie znanych marek lub produktów w celu wprowadzenia konsumentów w błąd;
- nadużycia nazewnictwa – np. używanie określenia „miód” dla produktu zawierającego syrop glukozowo-fruktozowy;
- oszustwa w oznakowaniu – umieszczanie fałszywych informacji, np. dotyczących składu, daty ważności, pochodzenia.
Najczęstsze oszustwa na rynku żywności identyfikowane w UE obejmują:
- fałszowanie oliwy z oliwek – dodawanie tańszych olejów roślinnych do oliwy z oliwek lub mieszanie oliwy z różnych krajów pochodzenia;
- fałszowanie mięsa – dodawanie tańszych gatunków mięsa do droższych, np. mieszanie mięsa wołowego z koniną;
- fałszowanie ryb – podmienianie gatunków ryb lub sprzedawanie ryb hodowlanych jako dzikich;
- fałszowanie produktów mlecznych – dodawanie wody do mleka lub mleka w proszku do świeżego mleka;
- nadużycia w przypadku produktów ekologicznych: stosowanie fałszywych certyfikatów lub niewłaściwe oznakowanie produktów.
