Jednym ze sposobów na ograniczenie plastiku w naszym życiu było wprowadzenie tzw. opłaty recyklingowej. Sprzedawcy, głównie w detalicznych punktach spożywczych, mają zakaz darmowego udostępniania plastikowych toreb. Praktyka pokazała pewne luki w zaproponowanym rozwiązaniu. Niedawna nowelizacja przepisów miała uszczelnić system i zapobiec możliwym nadużyciom.
Łatanie luki prawnej
Przepisy wprowadzone nowelizacją ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (z art. 40f i) zobowiązują przedsiębiorców prowadzący handel detaliczny lub hurtowy, do uiszczania opłaty recyklingowej. Dodatkowo konieczne jest prowadzenie ewidencji liczby nabytych i wydanych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego w danym roku kalendarzowym. W przypadku gdy przedsiębiorca ma kilka jednostek sprzedaży detalicznej, to taka ewidencja powinna być prowadzona dla każdej jednostki oddzielnie. Te przepisy obowiązują od 1 stycznia 2020 r.
Do tej pory można było uniknąć tej opłaty oferując klientom tak zwane torby lekkie (o grubości poniżej 50 mikrometrów). W praktyce sprzedawcy obciążali klienta opłatą za torby. Jednak ze względu na ich gramaturę nie musieli wnosić opłaty ekologicznej. W nowelizacji tego typu zachowania zostały ukrócone, a opłata recyklingowa dotyczy wszystkich toreb, w które pakujemy zakupy.
Zrywki wciąż za darmo
Jedyny wyjątek, w świetle przepisów, stanowią tzw. torby „zrywki“ (o grubości poniżej poniżej 15 mikrometrów). Mogą być bezpłatne wyłącznie w przypadku, gdy służą do pakowania żywności sprzedawanej luzem. Oznacza to, że muszą być zatem „podstawowym opakowaniem”, w związku ze względami higienicznymi.
Ustawa nakłada na prowadzącego sklep czy stoisko obowiązek prowadzenia ewidencji wydanych i nabytych toreb z tworzywa sztucznego. Istnieje także obowiązek wpisu do BDO (Baza Danych o Odpadach).
Torby kompostowalne receptą na uniknięcie opłaty
W obecnej sytuacji prawnej sprzedawca, chcąc uniknąć odprowadzania opłaty, powinien stosować torebki zakupowe z certyfikatem kompostowalności. Jako, że są one całkowicie neutralne dla środowiska i nawet w warunkach domowych podlegają pełnej biodegradowalności.
O to czy podlegają one takowej opłacie pytanie zadaliśmy na stornie www.biznes.gov.pl. A oto otrzymana odpowiedź: „Zgodnie z art. 8 pkt 15a i art. 8a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20130000888) opłacie recyklingowej podlegają torby na zakupy z tworzywa sztucznego oraz oksydegradowalne torby na zakupy z tworzywa sztucznego. Przez oksydegradowalne należy rozumieć torby na zakupy wykonane z tworzyw sztucznych zawierających dodatki. Takie, które katalizują rozpadanie się tworzywa sztucznego na mikrofragmenty.”