Aż 64 proc. polskich firm można określić jako innowacyjne. W 2022 roku działały one na rynkach międzynarodowych, chroniły prawnie swoje produkty czy nawiązywały współpracę z innymi – wynika z raportu PARP. Rośnie odsetek przedsiębiorstw, które prowadzą działania prośrodowiskowe i uznają je za swoja przewagę konkurencyjną.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) opublikowała raport na temat stanu innowacyjności polskich przedsiębiorstw i czynników ją kształtujących. Piąta edycja badania prezentuje analizę firm w kontekście ich umiędzynarodowienia, współpracy z innymi podmiotami oraz uwarunkowań rozwoju działalności innowacyjnej.
Pięć poziomów innowacyjności
W „Monitoringu innowacyjności polskich przedsiębiorstw” po raz kolejny przedstawiono Wskaźnik Dojrzałości Innowacyjnej (WDI). Jest to syntetyczna miara dojrzałości innowacyjnej polskich firm. W 2023 roku wskaźnik wyniósł 34,6 na 100 punktów – podobnie jak w poprzedniej edycji badania.
Analiza firm na podstawie tej syntetycznej miary posłużyła do opracowania segmentacji i scharakteryzowania poszczególnych przedsiębiorstw pod kątem działalności innowacyjnej.
Wyróżnionym nadano nazwy:
- Liderzy innowacji
- Dojrzali innowatorzy
- Umiarkowani innowatorzy
- Początkujący innowatorzy
- Nieinnowacyjne przedsiębiorstwa.
Ponad połowę firm (64 proc.) stanowiły podmioty, które wdrożyły innowacje w 2022 r. lub wykazywały potencjał w zakresie działalności innowacyjnej. To oznacza, że np. były obecne na rynkach międzynarodowych, podejmowały działania służące ochronie prawnej swoich produktów czy choćby nawiązywały współpracę z innymi podmiotami w zakresie działalności innowacyjnej. Byli to Liderzy innowacji, Dojrzali innowatorzy, Umiarkowani i Początkujący.
Innowacyjność przedsiębiorstw jest ściśle skorelowana z wielkością zatrudnienia
Do grona najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw (Liderów, Dojrzałych i Umiarkowanych) należą przede wszystkim duże podmioty. To oznacza, że do nieinnowacyjnych podmiotów należą przede wszystkim podmioty zatrudniające 1–9 osób. Tu warto zwrócić uwagę, że prezentowane badanie obejmuje również mikroprzedsiębiorstwa.
PARP: dbałość o środowisko a aktywność innowacyjna
Dbałość o przyjazność dla środowiska oferowanych produktów/usług jest jedną z częstszych strategii konkurowania przyjmowaną zarówno przez firmy innowacyjne, jak i pozostałe. Przy czym pierwsze wskazują na ten aspekt nieco częściej (83 proc. vs. 75 proc.). Podobnie jest w realizowaniu działań prośrodowiskowych – w 2022 r. zadeklarowało je prawie 70 proc. firm innowacyjnych wobec 59 proc. nieinnowacyjnych. Również firmy innowacyjne chętniej niż nieinnowacyjne oferowały w 2022 r. produkty, które ograniczają oddziaływanie na środowisko w dalszych procesach biznesowych lub konsumpcji. W przyszłość – niemal trzy czwarte firm innowacyjnych zamierza ograniczać negatywny wpływ na środowisko naturalne poprzez planowane na kolejne 12 miesięcy wdrożenia innowacji.
PARP: korzyści i bariery prowadzenia działalności innowacyjnej
Podejmowane przez przedsiębiorstwa w 2022 r. działania innowacyjne przyczyniły się najczęściej do ogólnego rozwoju firmy (91,7 proc.). Wpłynęły ponadto na podniesienie jakości usług i wyrobów (75,3 proc.) oraz zwiększenie wydajności pracy (74,0 proc.). Wprowadzenie innowacji nie przełożyło się natomiast istotnie ani na wzrost, ani na spadek zatrudnienia (odpowiednio 6,8 proc. i 2,9 proc. wskazań). Okazuje się, że najczęściej efekty wdrażanych innowacji usprawniają funkcjonowanie firm. Badanie wskazuje również na występowanie zależności pomiędzy innowacyjnością a umiędzynarodowieniem przedsiębiorstw. Aktywność na rynkach międzynarodowych prowadzi sześciokrotnie więcej firm innowacyjnych niż nieinnowacyjnych.
Kluczowymi kwestiami, które wpłynęły na podejmowanie działań innowacyjnych w 2022 r., była przede wszystkim inflacja. W szczególności wzrost kosztów energii. Zdaniem przedsiębiorców ważnymi czynnikami negatywnie oddziałującymi na działalność innowacyjną były bariery administracyjne – aż 72,9 proc. wskazań vs. 77,9 proc. w 2021 r.
