Przemysł związany z wprowadzaniem zielonej transformacji do 2050 roku przyniesie światowej gospodarce dodatkowe 10,3 biliona dolarów. To stanowi równowartość 5,2 proc. światowego PKB – tak wynika z raportu „The Global Green Economy. Wykorzystanie szansy”. Raport przygotowali specjaliści z Oxford Economics oraz firmy Arup – globalnego eksperta zrównoważonej inżynierii. Według autorów zielona transformacja nie powinna być postrzegana jako koszt, lecz szansa na osiąganie wymiernych korzyści. Raport prezentuje nowe spojrzenie na to, jakie konkretne działania podjąć w celu zbudowania polityki, która będzie efektywna zarówno ekologicznie, jak i gospodarczo.
Nigdy nie było lepszej okazji do tego, by zainwestować w zieloną transformację – twierdzą autorzy raportu. Zielone technologie, ekspertyzy i rozwój odnawialnych źródeł energii są kluczowe, jako odpowiedź na zachodzące obecnie zmiany klimatyczne. Mogą być również opłacalne ekonomicznie. Według raportu „The Global Green Economy” do 2050 roku zielony przemysł, związane z nim firmy i ich szerokie łańcuchy dostaw mogą być warte nawet 10,3 biliona dolarów (biorąc pod uwagę aktualne ceny).
Autorzy opracowania zwracają uwagę na to, że innowacje i strategiczne podejście do zielonej transformacji odpowiadają nie tylko na potrzeby planety. Wpływać będą ponadto na rosnący dobrobyt w wymiarze gospodarczym i społecznym.
– W Polsce zielona transformacja nabiera rozpędu. Od kilku lat dynamicznie rozwija się sektor energetyki odnawialnej, głównie w obszarze projektów fotowoltaicznych. Spółki energetyczne realizują także swoje projekty morskiej energetyki wiatrowej, dzięki czemu powstaje praktycznie nowa gałąź gospodarki z własnym łańcuchem dostaw urządzeń, materiałów i usług. W łańcuchu tym funkcjonuje już wiele polskich firm. Przysłowiową łyżką dziegciu w przypadku transformacji energetyki jest nowelizacja tzw. ustawy odległościowej, która wprowadziła bardziej rygorystyczne niż oczekiwała branża, limity odległości wiatraków od zabudowań – mówi Rafał Janus, Associate z Arup.
Na rynku daje się także zaobserwować rosnącą aktywność przedsiębiorstw we wdrażaniu zrównoważonych rozwiązań, w tym ESG. Jest to efektem zarówno polityk unijnych, ale także zrozumienia możliwych do osiągniecia korzyści ekonomicznych i społecznych. Dodatkowym czynnikiem stymulującym zieloną transformację, są oczekiwania sektora finansowego i bankowego. Szczególnie w odniesieniu do udokumentowanego zaangażowania spółek w kwestie ESG w ramach realizacji finansowanych przez nie projektów inwestycyjnych.
Trzy narzędzia, by wykorzystać zieloną szansę
Raport opisuje trzy narzędzia, które mają za zadanie pomóc decydentom polityki gospodarczej w identyfikowaniu możliwości, jakie rodzi zielona ekonomia. Określa też, co należy zrobić, aby je wykorzystać. Należą do nich:
- nowa definicja i struktura zielonych działań gospodarczych;
- ramy pozwalające określić, które możliwości najlepiej sprawdzą się dla danego sektora czy branży;
- narzędzia dla decydentów ustalających politykę działań zależną od kontekstu.
Zielona transformacja i rozwój gospodarczy to części tej samej definicji
Jednym z podstawowych wyzwań przed jakimi stoją przedsiębiorstwa jest dziś zrozumienie, czym tak naprawdę jest zielona ekonomia. Funkcjonuje wiele jej definicji i interpretacji, a każda posiada dokładnie określoną strukturę działań, które mają wspierać zieloną transformację. Są one jednak oparte o przestarzały sposób myślenia na temat zgodności z celami finansowymi lub nadmiernie skupiają się na dekarbonizacji i redukcji śladu węglowego.
Zaproponowana w raporcie taksonomia zielonej ekonomii obejmuje szerszą i głębszą kategoryzację działań. Tworzą one korzystną relację między wzrostem gospodarczym a dobrobytem środowiskowym i społecznym.
Zielona transformacja: potencjał światowej gospodarki
Zaproponowana przez Oxford Economics i Arup definicja i taksonomia mają sprzyjać globalnemu rozwojowi zielonej ekonomii. W pierwszej kolejności podkreśla się konieczność oddzielenia działalności gospodarczej od negatywnego wpływu na środowisko.
Wiąże się to przede wszystkim z odejściem od wykorzystywania energii opartej na paliwach kopalnych. To powoduje, że decydenci i inwestorzy często postrzegają zieloną transformację jedynie z perspektywy kosztów. Przemyślane inwestycje i szeroka transformacja zmierzająca do tego, by przedsiębiorstwa w pełni funkcjonowały według zasad zrównoważonego rozwoju, tworzą jednak olbrzymie możliwości dla światowej gospodarki.
Po pierwsze, wyzwania związane z przestawieniem się na czystą energię, same w sobie staną się impulsem do tworzenia przewag konkurencyjnych. Te firmy, które szybko dostosują się do zmieniających się wymagań, ograniczając przy tym ryzyko biznesowe i zatrudniając najbardziej utalentowanych pracowników, odniosą korzyści i będą w stanie zwiększyć swoje udziały w rynku.
Po drugie, przejście do środowiska o zerowej emisji netto do 2050 roku stworzy gałęzie przemysłu, które obejmować będą nowe zielone rynki dla towarów i usług neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla. Mowa tu chociażby o produkcji pojazdów elektrycznych, odnawialnych źródłach energii, a także ogóle działań wspierających globalne łańcuchy dostaw.
Po trzecie, wejście na przedstawioną w raporcie ścieżkę przyczyni się do znacznego zwiększenia globalnej produktywności gospodarczej – nieosiągalnej dla świata, w którym zmiany klimatyczne pozostają bez kontroli lub do ich rozwiązania zastosowano niewłaściwe metody. Analiza scenariuszy klimatycznych przeprowadzona przez specjalistów z Arup i Oxford Economics pokazuje, że połączenie dwóch czynników: obecnych cen węgla oraz ewentualnego wprowadzenia polityki bardziej zorientowanej na produktywność (czyli obejmującej wysoki poziom prywatnych i publicznych inwestycji przeznaczonych na badania i rozwój technologii) sprawi, że globalna gospodarka stanie się więcej warta i bardziej zrównoważona pod względem środowiskowym.
Podejmowanie właściwych działań
Unikanie ryzyka, zgodność z przepisami i koszty są nadal głównymi czynnikami podnoszonymi w kontekście zielonych inwestycji. Niewielki nacisk kładzie się jednak na korzyści płynące z ekologizacji. Potencjalna wartość dodana dla gospodarki, tworzenie nowych miejsc pracy czy też wpływ zrównoważonych działań na innowacje technologiczne – to tylko niektóre z nich. Jak więc kraje mogą wykorzystać tę szansę i rozwijać swoje zielone gospodarki?
Raport wskazuje, że zielona transformacja obejmuje setki potencjalnych działań w wielu obszarach. Od chociażby ekologicznego lotnictwa, bunkrowania biopaliw, po waloryzację odpadów i gospodarkę wodną. Mimo, że wiele krajowych gospodarek byłoby w stanie rozwinąć większość z zielonych branż to należy zaznaczyć, że nie dla każdej z nich dana działalność dostarczy taką samą wartość. Wykorzystując swoje mocne strony, decydenci muszą ustalić, na których należy się skupić. Z wielu istniejących możliwości muszą wybrać te, w których ich wysiłki, zasoby i mocne strony przyniosą najlepsze rezultaty.
Pełna wersja raportu dostępna jest na stronie Oxford Economics