O 64 procent spadła liczba owadów rozbijających się co roku na tablicach rejestracyjnych aut. Tak wynika z najnowszego raportu Bugs Matter, opracowanego przez Kent Wildlife Trust i Buglife. Dane dotyczą Wielkiej Brytanii i obejmują ostatnie osiemnaście lat.
Kierowcy – nie tylko brytyjscy – od dawna zauważają, że coraz mniej owadów rozbija się na szybach ich samochodów. Brakuje jednak szerszych badań, by statystycznie potwierdzić obserwacje. Tymczasem spadki te mogą mieć katastrofalne skutki. Owady mają bowiem kluczowe znaczenie dla życia na Ziemi. Zapylają większość upraw, zwalczają szkodniki, jak również spełniają ważną rolę w rozkładzie i usuwaniu produktów organicznych. Ponadto owady są pokarmem dla ptaków, nietoperzy, gadów, płazów czy ryb.
Pierwsze tego typu badanie – dotyczące owadów rozbijających się na tablicach rejestracyjnych aut – przeprowadzone zostało w czerwcu 2004 roku w Anglii, Szkocji i Walii. Jego inicjatorem było Królewskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (Royal Society for the Protection of Birds, RSPB*). Obserwacja malejącej liczby gatunków ptaków doprowadziła do pomysłu sprawdzenia czy podobny spadek występuje również w populacji owadów.
Obywatelskie badania owadów
Do badań powrócono przed trzema laty, kiedy to opracowana została specjalna aplikacja. Jej pobranie przez ochotników (bezpłatne) – pozwala zebrać dane do analiz. Po zainstalowaniu aplikacji wolontariusze otrzymują specjalną siatkę do zbierania próbek (ang. splatometer), przytwierdzają ją na czystej tablicy rejestracyjnej swojego auta i odnotowują owady rozbryzgujące się na niej latem**. W szczególności po zakończeniu konkretnej trasy (nie w deszczu) – przesyłają zdjęcie tablicy rejestracyjnej z rozbitymi owadami za pośrednictwem aplikacji. Dzięki temu w tym roku w Wielkiej Brytanii przeanalizowano 4140 podróży o łącznej długości 124 402 mil, podczas których na tablicach rejestracyjnych aut zakończyło życie 8 599 owadów .
Zebrane dane przeliczane są następnie z użyciem specjalnego modelu statystycznego. Z wyliczeń wynika, że w 2021 roku liczba owadów rozpłaszczonych na tablicach rejestracyjnych w Wielkiej Brytanii spadła o 58 procent, w porównaniu do danych bazowych z pierwszego badania w 2004 roku. W 2022 roku spadek ten wyniósł już 64 procent.
Niepokojące trendy
– Już drugi rok Bugs Matter pokazuje katastrofalne spadki liczebności owadów latających. Konieczne są pilne działania, aby zaradzić utracie różnorodności i obfitości populacji owadów – mówi Andrew Whitehouse z Buglife.
– Dzięki wolontariuszom w całym kraju otrzymujemy aktualny obraz populacji owadów i już widzimy pewne niepokojące trendy. Potrzebujemy jednak większej liczby ochotników, którzy wezmą udział w badaniu Bugs Matter w przyszłości. Chodzi o to, żeby ustalić czy obserwujemy rzeczywiste długoterminowe trendy spadkowe, czy to może wpływ ekstremalnych temperatur, z którymi mieliśmy do czynienia w 2022 roku – zaznacza Evan Bowen-Jones, dyrektor naczelny Kent Wildlife Trust.
_________________
* brytyjska organizacja pozarządowa zajmująca się ochroną ptaków i ich siedlisk, zwłaszcza gatunków zagrożonych. Do RSPB należy ponad 1 milion członków, na jego rzecz pracuje około 1 300 zatrudnionych i 13 000 woluntariuszy, co czyni je największą organizacją tego typu w Europie i jedną z największych na świecie;
** od początku czerwca do końca sierpnia;
