Elektryczne samochody ciężarowe już dziś mogą z powodzeniem realizować dostawy w aglomeracjach miejskich. W porównaniu do pojazdów spalinowych w znacznym stopniu ograniczają emisję dwutlenku węgla, zanieczyszczeń oraz hałasu. Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) podsumowało wyniki projektu „EKO-LOG” – pierwszego w Polsce badania pilotażowego seryjnej, w 100 proc. elektrycznej ciężarówki.
W ramach projektu „EKO-LOG” całkowicie elektryczny samochód ciężarowy Volvo FE Electric przez 9 tygodni pokonał łącznie dystans 5056 km. Przewoził ładunki o łącznej masie 285 ton i każdorazowo realizował 100 proc. założonego harmonogramu pracy. Zeroemisyjna ciężarówka, w rzeczywistych warunkach użytkowania, realizowała zadania komercyjne dla takich firm jak IKEA Retail, H&M Logistics oraz No Limit. Wsparcie technologiczne badania zapewniła firma Columbus Energy. Projekt miał odpowiedzieć na pytane czy elektryczne samochody ciężarowe sprawdzą się w logistyce miejskiej.
Badanie wielopłaszczyznowe
– Badanie zaadresowało 5 kluczowych obszarów. Oceniliśmy aspekty wydajnościowe, użytkowe, środowiskowe, społeczne oraz dokonaliśmy analizy kosztów eksploatacji pierwszej seryjnej ciężarówki elektrycznej w naszym kraju. Zadaniem projektu była odpowiedź na pytanie, czy elektryczny samochód ciężarowy w Polsce może stanowić alternatywę dla pojazdów konwencjonalnych. Po realizacji badania wiemy już, że tak. Aby elektryfikacja transportu ciężkiego w Polsce na szerszą skalę stała się faktem, konieczne jest jednak podjęcie wielopłaszczyznowych działań obejmujących rozbudowę dedykowanej infrastruktury ładowania wysokiej mocy oraz wprowadzenie skutecznych instrumentów wsparcia finansowego nabywców tego typu pojazdów – mówi Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.
Średni dzienny dystans, który pokonywała zeroemisyjna ciężarówka, wynosił 111 km. Podczas trwania projektu samochód zużył łącznie 7056 kWh energii elektrycznej. O tym, jak istotną rolę w pojazdach elektrycznych tego typu pełnią systemy hamowania rekuperacyjnego, świadczy fakt, że podczas testu odzyskano aż 1023 kWh energii. Pozwoliło to przejechać dodatkowe ok. 850 km.
Masa ma znaczenie
– Projekt EKO-LOG pozwolił ustalić ponadto, w jakim zakresie masa przewożonego ładunku wpływa na zasięg elektrycznych ciężarówek. Parametr ten jest szczególnie istotny dla planowania procesów logistycznych. W konsekwencji dla sprawności całego łańcucha logistycznego. Dane empiryczne pozyskane w czasie trwania projektu poddane pogłębionej analizie, umożliwiły oszacowanie wpływu masy ładunku na zużycie energii elektrycznej. Uzyskane wyniki wskazują, że każda tona ładunku wpływa na zwiększenie zużycia energii o 7,85 proc. Oznacza to, że realny zasięg badanego pojazdu może wynieść od 102 km w przypadku maksymalnego obciążenia pojazdu do nawet 214 km, przy małym obciążeniu – mówi Albert Kania z PSPA, koordynator projektu „EKO-LOG”.
Oddziaływanie pojazdu na środowisko
W trakcie badania przeprowadzono również analizę porównawczą oddziaływania ciężarowego, spalinowego i elektrycznego pojazdu na środowisko w zakresie emisji dwutlenku węgla oraz hałasu. Wyniki wskazują, że pojazd elektryczny wykorzystany w transporcie ciężkim pozwala zredukować emisje o nawet 60 proc. na każdy przejechany kilometr. Przy założeniu, że energia do jego zasilania jest pobierana z sieci. Natomiast przy zasilaniu energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych, na etapie eksploatacji ciężarówka jest w 100 proc. zeroemisyjna. Elektryfikacja transportu ciężkiego przynosi ponadto znaczące korzyści w zakresie obniżenia poziomu emitowanego hałasu. Ma to szczególne znaczenie podczas realizacji dostaw w gęsto zaludnionych obszarach miejskich. Na postoju różnice osiągają poziom blisko 20 dB i są wyraźne na korzyść pojazdu elektrycznego aż do prędkości 50 km/h. To wartości, które w ruchu miejskim są szczególnie istotne. Warto zaznaczyć, że różnica rzędu 2 dB oznacza niemal dwukrotne zmniejszenie natężania hałasu.
Miasta bez spalinowego transportu ciężkiego
W projekcie przeprowadzono ponadto ogólnopolskie badanie ankietowe. Jego celem było poznanie opinii społecznej w zakresie transformacji sektora transportu ciężkiego. Zdaniem aż 69,9 proc. respondentów, duże aglomeracje miejskie powinny zamknąć się na spalinowy transport ciężki już od 2035 roku. To wskazuje, jak duże poparcie społeczne miałby projekt wdrożenia stref czystego transportu wykluczający z miast najbardziej zanieczyszczające środowisko pojazdy ciężarowe. Ponadto 70,5 proc. respondentów jest przekonanych, że elektryfikacja transportu wpłynie korzystnie na poprawę jakości życia w mieście.
Ważnym elementem związanym z eksploatacją pojazdów ciężarowych, są koszty poniesione na zakup energii elektrycznej lub paliwa. Wyniki badania wykazały, że nabycie elektrycznej ciężarówki może przynieść w skali roku oszczędności wynoszące od 47 proc. do nawet 58 proc. Ich ostateczna wysokość zależy od aktualnych cen paliw, które w ostatnim czasie dynamicznie wzrastają.
Raport EKO-LOG i dyskusja
Raport podsumowujący projekt EKO-LOG dostępny jest na stronach eko-log.pl oraz pspa.com.pl. Ponadto, podczas organizowanego przez PSPA Kongresu Nowej Mobilności – największego wydarzenia branżowego sektora e-mobility w 2021 r. – który odbędzie się w październiku tego roku w Łodzi, polscy i europejscy eksperci sektora elektromobilności będą dyskutować o wynikach projektu. Dodatkowo przedstawią analizę dotyczącą kluczowych szans i wyzwań stojących przed rodzącym się rynkiem zeroemisyjnego transportu ciężkiego.
