Od 2025 roku odpady tekstylne, takie jak zużyte ubrania, buty, koce, pościel czy zasłony, będą zbierane osobno, jako kolejna frakcja surowców wtórnych. Odpady te NIE mogą już trafiać do odpadów zmieszanych gromadzonych w czarnych pojemnikach. Jak więc pozbyć się ich, gdzie wyrzucać?
Od 1 stycznia 2025 roku wszystkie gminy w Polsce będą zobowiązane do wprowadzenia obowiązkowej selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych. To istotny krok w kierunku zrównoważonego zarządzania odpadami, wynikający z implementacji unijnej Ramowej Dyrektywy Odpadowej. Nowe przepisy mają na celu ograniczenie ilości tekstyliów trafiających na składowiska oraz wspieranie ich ponownego wykorzystania i recyklingu.
W Polsce odpady tekstylne należy oddać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Każda gmina musi ustanowić przynajmniej jeden taki punkt na swoim terenie. Odpady tekstylne można również przekazać do specjalnych kontenerów na odzież, rozmieszczonych w różnych lokalizacjach lub bezpośrednio do organizacji charytatywnych.
– System zbiórki poprzez PSZOK nie jest przyjazny mieszkańcom. Takie punkty zlokalizowane są często w odleglejszych częściach miast, a dojechanie do nich zajmuje sporo czasu. Dlatego warto skorzystać z działających na terenie Polski systemów zbiórki organizowanych przez organizacje charytatywne – mówi Aneta Stawicka z dyrektor ds. edukacji i marketingu w Rekopolu, i dodaje: – Ważnym uzupełnieniem systemu będą również zbiórki organizowane przez producentów odzieży w sklepach czy galeriach handlowych. Wybierając się na zakupy, będziemy mogli zabrać tekstylia, których już nie potrzebujemy, i zostawić je w punktach sprzedaży.
Organizacje charytatywne – kluczowe ogniwo w systemie zbiórki
Organizacje charytatywne odgrywają kluczową rolę w systemie selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych. Umożliwiają one ponowne wykorzystanie odzieży, która w innym przypadku mogłaby trafić na składowiska. Dzięki działalności tych organizacji tekstylia zyskują „drugie życie”, co przyczynia się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko oraz wspiera lokalne społeczności. Często organizują one zbiórki odzieży, która trafia do osób potrzebujących lub jest sprzedawana w sklepach charytatywnych. Dochody z takich sprzedaży są przeznaczane na cele społeczne i pomoc potrzebującym.
Selektywna zbiórka odzieży: korzyści dla środowiska i społeczeństwa
Wprowadzenie obowiązkowej selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych ma na celu zmniejszenie negatywnego wpływu przemysłu odzieżowego na środowisko. Nowe przepisy sprawią, że więcej tekstyliów będzie mogło zostać ponownie wykorzystanych lub poddanych recyklingowi. Dzięki temu oszczędzimy zasoby naturalne i zredukujemy emisję gazów cieplarnianych. Jest to krok w stronę bardziej zrównoważonej gospodarki odpadami, który przyniesie korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla społeczeństwa.
Jak możesz pomóc w zmniejszeniu ilości odpadów tekstylnych?
- Kupuj odpowiedzialnie – nie kupuj, jeśli naprawdę nie potrzebujesz kolejnej rzeczy.
- Podziel się odzieżą – nieużywaną, ale w dobrym stanie odzież przekaż znajomym, rodzinie lub sprzedaj/wymień podczas lokalnych kiermaszy.
- Sprzedawaj lub wymieniaj odzież online – korzystaj z platform sprzedażowych, aby pozbyć się rzeczy, które już Ci nie służą.
- Oddaj niepotrzebne ubrania – jeśli nie zależy Ci na zysku, oddaj je potrzebującym.
- Korzystaj z pojemników na odzież – wrzucaj ubrania do specjalnych pojemników charytatywnych (upewnij się, że są one legalne).
- Recykling w sklepach sieciowych – nieużywaną odzież oddaj do punktów recyklingowych, które często prowadzą sklepy firmowe.
Selektywna zbiórka odzieży: dlaczego to takie ważne?
Przeciętny Europejczyk wyrzuca rocznie około 11 kg tekstyliów. Z tego jedynie 22 proc. trafia do ponownego wykorzystania, a zaledwie 1 proc. jest poddawany recyklingowi na nowe ubrania. Wiele osób magazynuje lub spala odzież, co prowadzi do tego, że aż 87 proc. tekstyliów kończy na wysypiskach lub w procesach spalania.
Globalna produkcja odzieży rośnie w zawrotnym tempie – w ciągu ostatnich 20 lat niemal się podwoiła. Produkcja jednej bawełnianej koszulki pochłania około 2700 litrów wody – tyle, ile zużywa średnia osoba przez 2,5 roku.
