Inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej wzrosły 50-krotnie w ciągu ostatnich 8 lat. Nadal jednak istnieją luki w ich finansowaniu – wynika z raportu PwC przygotowanego we współpracy z Wolves Summit.
Technologie klimatyczne jako wschodząca klasa aktywów, wykazują silny wzrost na całym świecie. Niestety region Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) przyciągnął do siebie mniej niż jeden procent globalnych inwestycji. Nowy raport PwC, we współpracy z Wolves Summit, przedstawia pierwsze tego typu spojrzenie na stan inwestycji w technologie klimatyczne. Przeanalizowano 27 państw w Europie Środkowo-Wschodniej.
Estonia i Litwa na czele, Polska daleko w tyle
Inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej (CEE) rosną szybko. Od 2013 r. łącznie wyniosły 1,758 mld USD. Osiem lat temu roczny wzrost wynosił 10,6 mln USD. W 2020 r. było to już 398 mln USD, a w pierwszym półroczu 2021 r. – ponad 502 mln USD.
Pomimo, że Polska jest największą gospodarką regionu, w okresie od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. pozyskaliśmy tylko 4,65 proc. całkowitego finansowania technologii klimatycznych. Najaktywniejsza w pozyskiwaniu pieniędzy jest Estonia i Litwa. Start-upy z tych krajów pozyskały aż 83 proc. łącznych inwestycji w technologie klimatyczne w regionie. Tallinn (Estonia), Wilno (Litwa) i Sveta Nedelja (Chorwacja) to trzy najbardziej aktywne ośrodki inwestycyjne w zakresie technologii klimatycznych.
Mobilność i transport versus energetyka
Najwięcej inwestycji – ponad 54 proc. – przyciągają start-upy z sektora mobilności i transportu. W tym samym okresie start-upy z sektora energetycznego przyciągnęły tylko 1,29 proc. całkowitego finansowania technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.
Krajobraz inwestycji w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej
Region Europy Środkowo-Wschodniej odpowiada jedynie za ok. 3,73 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych. Jednocześnie udział regionu w globalnych inwestycjach w technologie klimatyczne wynosi zaledwie 0,79 proc. Biorąc pod uwagę, że wiele krajów w Europie Środkowo-Wschodniej wykazuje pozytywny wzrost gospodarczy, kluczowe znaczenie ma zapewnienie większego finansowania rozwoju technologii dekarbonizacji w regionie.
– W Europie Środkowo-Wschodniej cele zrównoważonego rozwoju stały się również celami bezpieczeństwa. Mamy jeszcze większą motywację do działania na rzecz realizacji celów wyznaczonych przez Europejski Zielony Ład: redukcji emisji CO2 o co najmniej 55 proc. do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Zobowiązania zerowe netto oraz potrzeba niezależności i bezpieczeństwa energetycznego wychodzą poza zakres podejścia “business a usual”. Jednym z najbardziej ekscytujących sposobów na osiągnięcie postępu jest zwiększenie wpływu rozwiązań technologii klimatycznych i dopasowanie finansowania inwestorów do przedsiębiorców z branży klimatycznej – mówi Agnieszka Gajewska, lider ESG w PwC CEE.
Start-upy CEE Net Zero Future50
Poza danymi dotyczącymi inwestycji VC, raport przedstawia również 50 start-upów z branży technologii klimatycznych z siedzibą w Europie Środkowo-Wschodniej. Wykorzystując społeczność Wolves Summit składającą się z 8000+ start-upów i 3700+ inwestorów w całej Europie, PwC i Wolves Summit zidentyfikowali ponad 170+ start-upów i zaprosili je do wnioskowania o włączenie do raportu.
Specjaliści ESG z PwC w Warszawie ocenili wnioskodawców pod kątem szeregu wskaźników w 3 kategoriach (stadium dojrzałości, skalowalność, wpływ na klimat). Wybrali 50 start-upów z branży technologii klimatycznych, które zostały uwzględnione w raporcie.
W tej grupie reprezentowanych jest dwanaście państw, przy czym najliczniej reprezentowane są Polska (14) i Estonia (13). Najbardziej reprezentowane sektory to: żywność, rolnictwo i użytkowanie gruntów (12), energia (10), środowisko (9) oraz przemysł, produkcja i zarządzanie zasobami (9).
Początek drogi
Analizując profil start-upów, widać wyraźnie, że większość z nich jest na wczesnym etapie swojego rozwoju. Tylko 20 proc. start-upów pozyskało finansowanie z Serii A/B. Pozostałe 80 proc. jest albo zainicjowanych, albo operuje z funduszy zalążkowych lub dotacji. 40 proc. start-upów Future50 deklaruje, że ma ograniczoną wiedzę na temat potencjału redukcji emisji ich technologii.
Ekosystem technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej jest na wczesnym etapie tworzenia, zwłaszcza w porównaniu z bardziej rozwiniętymi centrami technologii klimatycznych.
– Historycznie, założycielom start-upów w Europie Środkowo-Wschodniej brakowało sieci kontaktów, finansowania i powiązań, które przedsiębiorcy z Europy Zachodniej i USA mogliby łatwo wykorzystać. Jesteśmy świadkami coraz bardziej wyspecjalizowanych programów akceleracyjnych i funduszy przyspieszających dojrzewanie start-upów w dziedzinie technologii klimatycznych w tym regionie. Widać wyraźnie, że najlepsze dni dla Europy Środkowo-Wschodniej są dopiero przed nami – mówi Michael Chaffe, dyrektor generalny Wolves Summit.
Więcej o ogólnych ustaleniach i profilach start-upów CEE Net Zero Future5: https://pwc.to/3D3fnkW
Państwa Europy Środkowo-Wschodniej objęte raportem (łącznie 27): Albania, Armenia, Azerbejdżan, Bośnia i Hercegowina , Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Gruzja, Węgry, Kazachstan, Kosowo, Kirgistan, Łotwa, Litwa, Macedonia Północna, Mongolia, Czarnogóra, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Turkmenistan, Ukraina, Uzbekistan.
Technologie klimatyczne definiuje się jako technologie wyraźnie ukierunkowane na redukcję emisji gazów cieplarnianych (GHG) lub przeciwdziałanie skutkom globalnego ocieplenia. Start-upy Climate Tech można podzielić na trzy szerokie grupy:
- Bezpośrednie łagodzenie lub usuwanie emisji
- Pomoc w przystosowaniu się do skutków zmian klimatu
- Zwiększanie świadomości klimatycznej.
