Drobne cząsteczki plastiku znaleziono w ludzkiej krwi. Naukowcy są zaniepokojeni. Wpływ mikroplastiku na nasze zdrowie – tak powszechnego w środowisku – nie jest jeszcze znany.
Naukowcy, z dwóch amsterdamskich uniwersytetów Vrije Universiteit i University Medical Centre, odkryli drobinki plastiku we krwi 17 z 22 dorosłych ochotników. Oznacza to, że prawie 80 procent z nich miało w swojej krwi możliwe do oznaczenia cząsteczki plastiku.
– Nasze badania po raz pierwszy wykazały obecność cząsteczek polimeru w ludzkiej krwi – to przełomowy wynik. Musimy jednak rozszerzyć badania i zwiększyć ilość próbek oraz liczbę ocenianych polimerów – mówi prof. Dick Vethaak, ekotoksykolog z Vrije Universiteit Amsterdam w Holandii. Dodał, że dalsze prace już trwają.
PET obecny we krwi połowy badanych
Niektóre z pobranych próbek krwi zawierały nawet po dwa lub trzy rodzaje plastiku. Najczęściej był to PET, powszechnie używany do produkcji butelek na napoje. Według wyników opublikowanych w czasopiśmie Environment International stwierdzono go we krwi połowy badanych. Ponad jedna trzecia próbek zawierała polistyren, szeroko używany w opakowaniach żywności i innych produktów. Natomiast jedna czwarta próbek krwi zawierała polietylen, z którego wykonywane są plastikowe torebki na zakupy.
Mikroplastik prawdopodobnie dostaje się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem lub wraz z jedzeniem, a następnie jest wchłaniany do krwiobiegu. Wpływ tego procesu na zdrowie jest jeszcze nieznany.
– Z pewnością warto się tym martwić, gdyż cząsteczki plastiku transportowane są po całym ciele. Poprzednie prace wykazały, że zawartość mikroplastiku w kale niemowląt jest dziesięć razy wyższa niż u dorosłych. A dzieci karmione plastikowymi butelkami połykają miliony mikrodrobinek dziennie. Wiemy również, że niemowlęta i małe dzieci są bardziej podatne na narażenie na chemikalia i drobinki plastiku. I to bardzo mnie niepokoi – mówi prof. Dick Vethaak dziennikowi The Guardian.
Pilna potrzeba dalszych badań
Wielką niewiadomą pozostaje to co się dzieje z cząsteczkami plastiku w naszym ciele. Czy są transportowane do narządów i tam osadzane? Wpływają na struktury i procesy organizmu ludzkiego? Czy i jak mogą przekształcać komórki? Czy ich poziomy w narządach są na tyle wysokie by wywołać chorobę? Naukowcy podkreślają konieczność pilnego sfinansowania dalszych badań by znaleźć odpowiedzi na te pytania. Problem ten z każdym dniem staje się coraz pilniejszy, szczególnie wobec rosnącej produkcji tworzyw sztucznych.
Opublikowane w minionym tygodniu badania sfinansowała Dutch National Organisation for Health Research and Development and Common Seas. Jest to społeczne przedsiębiorstwo, działające na rzecz zmniejszenia zanieczyszczeń tworzywami sztucznymi. Badania nad wpływem mikroplastiku na płody i niemowlęta oraz na układ odpornościowy już finansuje UE.
Niezależni naukowcy podkreślają znaczenie opisywanych badań.
– To niepokojące odkrycie, biorąc pod uwagę, że w warunkach eksperymentalnych wykazano, iż cząstki tej wielkości powodują stany zapalne i uszkodzenia komórek. (…) To badanie stanowi dowód na to, że cząsteczki plastiku nie tylko przenikają przez całe środowisko, ale także wnikają w nasze ciała. Nie znamy długofalowych konsekwencji tego – powiedziała telewizji Sky News dr Alice Horton, z brytyjskiego National Oceanography Centre, badaczka zanieczyszczeń powodowanych działalnością człowieka.
Z kolei dr Fay Couceiro, ekspertka ds. zanieczyszczenia środowiska na Uniwersytecie w Portsmouth, zwraca uwagę, że niemożliwa jest ekstrapolacja wyników tak małego badania na całą populację. Jednak zdolność wykrycia obecności plastiku we krwi jest kluczowa. „W końcu łączy ona wszystkie nasze narządy, a jeśli jest w niej plastik, może być on w nas wszędzie” – zaznacza.
Rośnie produkcja tworzyw sztucznych
– Produkcja tworzyw sztucznych ma się podwoić do 2040 roku. I mamy prawo wiedzieć, co ten cały plastik robi z naszymi ciałami – zaznacza Jo Royle, założyciel organizacji charytatywnej Common Seas. Common Seas.
Ogromne ilości plastikowych odpadów trafiają do środowiska każdego dnia. Mikrodrobiny plastiku znaleziono na dnie oceanów, w deszczowych lasach tropikalnych czy na szczytach gór. Wykryto je też w produktach higieny osobistej. Na przykład w paście do zębów czy błyszczyku do ust.
