24 grudnia 2021 r. weszła w życie nowelizacja Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Wprowadziła ona m.in. zmiany przepisów obejmujących wdrażanie i funkcjonowanie stref czystego transportu (SCT). Obecnie trwają pracę nad przepisami wykonawczymi dotyczącymi m.in oznakowania pojazdów mogących wjeżdżać do SCT.
SCT – jednolite oznaczenia
– W październiku 2021 r. utworzony został Komitet Samorządowy PSPA. To w ramach prac tego gremium omawiane i opracowywane są kluczowe kwestie związane z wdrażaniem ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Jednym z tematów jest oznakowanie pojazdów dopuszczonych do wjazdu na teren SCT. Przygotowaliśmy bardzo przejrzystą i nawiązującą bezpośrednio do rozwiązań innych państw Unii Europejskiej grafikę, która ma charakter ponadlokalny. Obecna propozycja Ministerstwa Klimatu i Środowiska odbiega od rozwiązań z innych państw UE, do czego powinniśmy dążyć jako państwo członkowskie. Liczymy, że Ministerstwo wsłucha się w oddolny głos samorządu terytorialnego oraz organizacji branżowych i pozarządowych w tym zakresie – mówi Adam Wieczorek, wiceprezydent Łodzi, reprezentujący Unię Metropolii Polskich (UMP) w pracach nad Strefami Czystego Transportu.
PSPA, UMP, GZM oraz PAS proponują wdrożenie w Polsce uniwersalnego wzoru nalepek. Dzięki nim użytkownicy pojazdów będą mieli możliwość wykorzystać jedną nalepkę do poruszania się po różnych strefach w całej Polsce. Obecna propozycja zakłada umieszczanie na nalepce nazwy konkretnej Strefy oraz numeru rejestracyjnego. Takie oznakowanie umożliwiłoby w praktyce wjazd tylko do jednego, konkretnego obszaru niskoemisyjnego. Każda dodatkowa strefa oznaczałaby kolejną nalepkę na szybie pojazdu.
Jasne oznaczenie norm emisji
Propozycje skierowane do Ministerstwa obejmują także pozostawienie na nalepce numeru rejestracyjnego, który w sposób łatwy i jednoznaczny pozwoli zidentyfikować pojazd. Ponadto, oznaczenie należy uzupełnionić o cyfrę (w skali od 1 do 6) odpowiadającą klasie spełnianej przez dany pojazd normie emisji spalin EURO. Każda nalepka miałaby zawierać także unikalny numer. Autorzy listu przedstawili również propozycje zmiany oprawy graficznej.
– W oparciu o oznakowania przyjęte w Unii Europejskiej proponujemy zastosowanie dla silników benzynowych i innych napędów niewykorzystujących oleju napędowego nalepki okrągłej, a dla silników Diesla – nalepki kwadratowej. Naszym zdaniem celowe jest również zastosowanie dodatkowej nalepki sześciokątnej w kolorze ciemnej zieleni pozwalającej identyfikować pojazdy dopuszczone decyzją.Rady Miasta (np. dla mieszkańców z obszaru strefy). Nalepka ta powinna zawierać poza innymi wymaganymi elementami również datę ważności związaną z zakończeniem możliwości wjazdu do strefy – tłumaczy Maciej Mazur, dyrektor Zarządzający PSPA.
Autorzy pisma sugerują również m.in. skorelowanie koloru nalepek z normami EURO. W przypadku Euro 1 miałby być to kolor szary, Euro 2 – fioletowy, Euro 3 – czerwony, Euro 4 – pomarańczowy, Euro 5 – żółty, zaś Euro 6 – zielony. Propozycja zakłada ponadto umieszczenie na każdej z nalepek znaku D-54 (oznaczającego strefę czystego transportu), który zastąpiłby napis „Strefa Czystego Transportu”.
Kiedy pierwsze SCT w Polsce?
Obecnie w Polsce nie funkcjonuje ani jedna strefa czystego transportu. Jedyną próbę ustanowienia SCT podjął Kraków w 2019 r. Dla kontrastu, w Europie funkcjonuje już ok. 300 obszarów niskoemisyjnych (również w regionie CEE), a ich liczba systematycznie wzrasta.
– W ubiegłym roku zawiązaliśmy „Koalicję Miast na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu”. Wszystkie samorządy Unii Metropolii Polskich (12 samorządów) we współpracy z PSPA przygotowały propozycje zmian w regulacjach dotyczących stref. Wtedy Ministerstwo Klimatu i Środowiska wsłuchało się w nasz głos. Jesteśmy za to wdzięczni i uważamy, że tak powinna właśnie wyglądać współpraca na płaszczyźnie rząd-samorząd. Podobnie jak wtedy, tak teraz, także proponujemy konkretne rozwiązania i liczymy na ich przyjęcie – dodaje Adam Wieczorek, Wiceprezydent Miasta Łódź.
– Ubiegłoroczna nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych wprowadziła zmiany, które znacznie ułatwiają samorządom tworzenie stref czystego transportu. To daje nadzieję, że już wkrótce Polska przestanie być pod względem obszarów niskoemisyjnych białą plamą w Unii Europejskiej. Sposób oznakowania pojazdów uprawnionych do wjazdu w obręb stref czystego transportu. będzie. odgrywał. istotną rolę w funkcjonowaniu takich obszarów. W szczególności z uwagi na setki tysięcy pojazdów, które takim nalepek zostaną oznaczone. Dlatego niezwykle istotne jest dogłębne przeanalizowanie i optymalizacja projektu rozporządzenia. Uwagi, które przesłaliśmy do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, stanowią wspólny głos środowisk samorządowych, organizacji proekologicznych oraz branży e-mobility – podsumowuje Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.