Rada m.st. Warszawy poparła wprowadzenie stolicy strefy czystego transportu (SCT). To regulacja, która poprawi jakość powietrza, wpłynie pozytywnie na zdrowie mieszkanek i mieszkańców. Strefa obejmie centralną część miasta, będzie obowiązywała od lipca 2024 r. Na początku dotyczy tylko osób spoza Warszawy. Mieszkanki i mieszkańcy miasta będą mieli czas do końca 2027 r. na przygotowanie się do funkcjonowania SCT. Przewidziano też wyłączenia dla seniorów i aut zabytkowych. Do SCT będą mogły wjeżdżać wszystkie samochody spełniające określone normy emisji spalin.
Z badań przeprowadzonych w grudniu 2022 r. wynika, że 87 proc. osób w mieście uważa, że władze powinny zająć się problemem jakości powietrza. Kluczem do poprawy sytuacji są samochody. Dlatego wprowadzenie specjalnej strefy poparło 76 proc. badanych w Warszawie.
Warszawa ma problem z emisjami z transportu. To jedno z dwóch największych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza – wynika z raportów GIOŚ. Szczególnym problemem są pojazdy z silnikiem Diesla, które emitują znacznie więcej zanieczyszczeń od aut benzynowych.
Skumulowana waga zanieczyszczeń z transportu może przyprawić o zawrót głowy. Rocznie na każdą osobę w Warszawie przypada ich prawie 3,5 kg. A mówimy cząsteczkach tak małych, że potrafią przenikać do mózgów czy serc ludzkich. Skala emisji zanieczyszczeń jest kosmiczna. Strefa pomoże obniżyć ten niechlubny wynik. Dzięki niej z ulic zaczną znikać wiekowe, niesprawne i dotkliwie trujące auta. Nazywamy je tzw. kopciuchami na kołach – komentuje Hubert Różyk z FPPE.
Wśród aut jeżdżących po Warszawie jest stosunkowo mała grupa pojazdów emitujących niewspółmiernie dużo zanieczyszczeń. To stare auta, np. wiekowe busy czy dostawczaki z silnikiem Diesla wjeżdżające do centrum. W gęsto zabudowanym mieście ich spaliny osiągają duże stężenia, bardzo niebezpieczne dla zdrowia ludzi. Te samochody znikną z ulic dzięki SCT.
Mieszkanki i mieszkańcy, szczególnie najmłodsi za kilka lat odczują pozytywne skutki SCT. Dzięki strefie poprawi się jakość powietrza w mieście, a to pozytywnie wpłynie na nasze zdrowie i poprawi jakość życia w Warszawie – mówi Anna Zielińska-Rakowicz z FPPE.
Strefa czystego transportu (SCT) to obszar, po którym będą mogły poruszać się tylko auta spełniające odpowiednie normy emisji, niezależnie od rodzaju napędu. SCT są otwarte dla aut z silnikiem spalinowym na benzynę, dieslowskim, aut z napędem elektrycznym czy na gaz.
Jak będzie wyglądała warszawska SCT?
Propozycja SCT to projekt obejmujący centralną część miasta, z granic strefy zaproponowano wyłączenie jej obwodowych ulic. Rada uchwaliła obszar SCT wcześniej poddany konsultacjom społecznym.
To ważny krok dla Warszawy. Dzięki SCT zaczynamy obniżanie zanieczyszczeń z transportu. Uchwała Rady Miasta jest mniej ambitna, od społecznych oczekiwań – strefę popiera w Warszawie zdecydowana większość mieszkanek i mieszkańców, a nawet większość kierowców (którzy są tylko częścią mieszkańców miasta). Strefa powinna obejmować większą część miasta, ale i przyjęta propozycja to i krok w dobrą stronę – podsumowuje Aleksander Szałański z FPPE.
Dla ok. 95 proc. pojazdów nie będzie potrzeby naklejania specjalnej nalepki. Dane o normie Euro zostaną pobrane z CEPIK. Z nalepek będą musiały korzystać także auta spoza Polski.
Wjazd do SCT będą kontrolowały kamery i patrole kontrolujące pojazdy w ruchu wewnątrz strefy i na jej wlotach. Za złamanie zakazu będzie grozić 500 zł grzywny.
Co to oznacza w praktyce – kto nie wjedzie do centrum od lipca 2024 r.
Wymogi SCT od 2024 do 2028 r. obejmą tylko osoby spoza Warszawy.
Osoby spoza Warszawy
SCT w pierwszym etapie będzie dotyczyć aut niespełniających normy Euro 2 (starszych niż 27 lat) dla pojazdów z silnikiem benzynowym i normy Euro 4 dla pojazdów z silnikiem Diesla (starsze niż 18 lat) dla osób spoza Warszawy.
Osoby mieszkające i płacące podatki w Warszawie
Będą miały czas do końca 2027 r., aby ew. wymienić samochód na spełniający normę minimum Euro 4 (w momencie wprowadzenia zakaz obejmie więc auta starsze niż 22 lata) dla aut z silnikiem benzynowym i Euro 6 dla Diesli (w momencie wprowadzenia zakaz obejmie więc auta starsze niż 13 lat).
Seniorzy
Osoby które skończą 70 lat do końca 2023 r., będa mogły poruszać się swoimi samochodami bezterminowo, o ile byli już właścicielami tych aut przed wejściem w życie uchwały.
Auta zabytkowe i motocykle
Są wyłączone z wymogów SCT.
Osoby z niepełnosprawnościami i służby ratunkowe
Do SCT będą też mogły wjeżdżać pojazdy wyłączone ustawowo – m.in. służby ratunkowe, wojsko, transport osób z niepełnosprawnościami itd. To wyłączenia zapisane w ustawie. SCT nie wpłynie na funkcjonowanie instytucji państwa.
Przegłosowanie uchwały w sprawie strefy czystego transportu to niewątpliwie krok w dobrym kierunku. Strefy to sprawdzony instrument walki z zanieczyszczeniem powietrza, którego skuteczność potwierdzają liczne badania. W Europie Zachodniej funkcjonuje już ponad 320 takich obszarów. Eliminacja najbardziej emisyjnych pojazdów oznacza zdecydowane obniżenie stężenia pyłów zawieszonych, tlenków azotu i innych toksycznych składników pochodzących z transportu. Te substancje rocznie przyczyniają się do aż 50 tysięcy przedwczesnych zgonów w naszym kraju. Jednocześnie ograniczenia dotyczące wjazdu do strefy obejmą niewielką liczbę samochodów – w początkowych dwóch etapach najstarsze i najbardziej zanieczyszczające powietrze pojazdy przyjezdnych – podkreśla Agata Wiśniewska-Mazur, zastępczyni Dyrektora Rozwoju PSPA.
