Offset klimatyczny – realne narzędzie czy instrument greenwashingu?

Offset klimatyczny
Offset klimatyczny

Doniesienia medialne, stawiające pod znakiem zapytania pozytywny wpływ offsetowania emisji gazów cieplarnianych przez firmy, po raz kolejny rozbudziły dyskusję o tym, czy jest to adekwatne narzędzie polityki klimatycznej. Dla długofalowego sukcesu offsetowania konieczne staje się zwiększenie zaufania do rynku. Będzie to możliwe dzięki transparentności podejmowanych działań i funkcjonujących na nim podmiotów. 

Kompensujące emisje offsety to coraz bardziej rozpowszechnione narzędzie polityki klimatycznej. Wyzwania w ich wdrażaniu mają dwojaki charakter. Pierwszy związany jest z ich miejscem w polityce klimatycznej przedsiębiorstw. Natomiast drugi z wiarygodnością oferowanych firmom rozwiązań i ich skutków dla środowiska oraz społeczności lokalnych.

Offsety stanowią element działań na rzecz neutralności klimatycznej, ale nie mogą być wykorzystywane jako wytłumaczenie braku działań na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Działania kompensacyjne mają za zadanie zapełnić lukę między możliwą do osiągnięcia redukcją emisji, a stanem neutralności klimatycznej, osiągniętym dzięki wychwytywaniu dwutlenku węgla z atmosfery. M. in. poprzez odbudowę ekosystemów – mówi Justyna Wysocka-Golec, dyrektorka w Zespole ds. Zmian Klimatycznych, Energii i Dekarbonizacji w Dziale Doradztwa Biznesowego KPMG w Polsce.

Doniesienia o wyzwaniach, związanych z mierzeniem realnego wpływu oferowanych offsetów, są uważnie obserwowane. Zwracają na nie uwagę nie tylko ruchy klimatyczne, ale również interesariuszy firm – konsumentów czy udziałowców. 

Wiarygodność realizowanych działań redukcyjnych to jeden element procesu. Kolejnym jest sprawdzenie, czy w portfolio wykupywanych jednostek offsetowych mamy do czynienia z działaniami, charakteryzującymi się nie tylko efektywnością kosztową. Również realnym charakterem podejmowanych działań. Dodatkowo istotna jest możliwości zmierzenia oraz weryfikacji osiąganych przez nie rezultatów. 

Dla długofalowego sukcesu offsetowania konieczne staje się zwiększenie zaufania do rynku. Jego budowanie możliwe będzie dzięki transparentności podejmowanych działań i funkcjonujących na nim podmiotów. Tak, jak w każdym obszarze, w którym może dochodzić do nadużyć na dużą skalę kluczowe jest, by przed zakupem jednostek zweryfikować (samodzielnie lub z pomocą konsultanta), czy te jednostki w ogóle istnieją, czy wykazują efekt dodatkowości lub czy nie są nam sprzedawane po raz kolejny – wyjaśnia Wysocka-Golec.

Offset klimatyczny wspomoże ochronę bioróżnorodności

Zainteresowanie offsetami napędzają kolejne, ogłaszane przez firmy deklaracje neutralności klimatycznej. Stanowią odpowiedź na konsensus naukowy, zawarty w raportach Międzyrządowego Panelu ds. Klimatu (IPCC), nawołującego do jego osiągnięcia na poziomie globalnym do roku 2050. Stanowią element przygotowania do realizowanych i oczekiwanych zmian legislacyjnych, na przykład będących elementami Europejskiego Zielonego Ładu.

Realizowane w przemyślany sposób offsetowanie nieść może ze sobą również inne, pozaklimatyczne korzyści środowiskowe. Najbardziej zauważalne może być pozytywne oddziaływanie na ochronę bioróżnorodności, uznawanej za pole kolejnego, obok klimatycznego, kryzysu środowiskowego. Oczekiwania regulatorów i opinii publicznej w tym zakresie rosną, zatem wybór wysokiej jakości projektu ochrony i odbudowy ekosystemów pozwala z wyprzedzeniem odpowiedzieć na oczekiwania regulatorów czy rynku i może stanowić element szerszej polityki ESG firmy – komentuje Justyna Wysocka-Golec.