Choć w Polsce Sejm przyjął przepisy tzw. ustawy SUP-owskiej dopiero kilka dni temu, aż z 2-letnim poślizgiem, już od kilkunastu miesięcy na jednorazówkach takich jak kubki, tampony, chusteczki nawilżane i filtry papierosowe spotykamy nowe oznaczenia. Jest to czerwono-niebieski prostokąt. Informuje, że dany produkt zawiera plastik i niewłaściwe potraktowanie go po użyciu ma bardzo zły wpływ na środowisko. Dlatego oznaczenia plastikowych jednorazówek są na produktach, które bardzo często konsumenci źle segregują.
Pozory mylą – nowe oznaczenia plastikowych jednorazówek
Napój w papierowym kubeczku, który po kilkudziesięciu minutach „rozmięka” pod wpływem zawartości – w ocenie wielu z nas to znak, że produkt jest naturalny i bezpieczny dla środowiska. Tymczasem pozory mylą, bo kubeczek zawiera plastik (najczęściej jest to wewnętrzna wyściółka) i nie może być traktowany w segregacji jak papier. Właśnie po to, aby uświadomić konsumentom, jaki jest skład z pozoru „bezpiecznych” produktów wprowadzono obowiązkowe oznaczenia plastikowych jednorazówek. Informują o zawartości plastiku i co za tym idzie – sposobie segregacji.
– Wprowadzenie oznaczeń informujących o zawartości plastiku w danym opakowaniu to wbrew pozorom jeden z najistotniejszych zapisów w dyrektywach SUP. Obecnie wiele jednorazowych kubków na napoje czy opakowań gastronomicznych wykonane jest z materiału do złudzenia przypominającego papier. Jednak takim nie są. Wrzucanie tego typu opakowań do pojemników na karton to – po pierwsze – niewłaściwa segregacja odpadów, a po drugie, ale być może ważniejsze, to niebezpieczeństwo zanieczyszczenia już zebranego surowca wtórnego. Pamiętajmy, że tego typu odpady zwykle mają kontakt z płynami czy tłuszczami. A te właśnie substancje powodują, że makulatura zamiast cennym surowcem staje się bezwartościowym odpadem – mówi Aneta Stawicka z Organizacji Odzysku Opakowań Rekopol.
Tylko 4 grupy produktów
Obowiązkowe oznaczenia plastikowych jednorazówek z żółwiem na czerwono-niebieskim prostokącie dotyczą czterech grup produktów zawierających plastik. Są to:
- podpaski higieniczne, tampony oraz aplikatory do tamponów,
- chusteczki nawilżane,
- filtry sprzedawane do używania z wyrobami tytoniowymi,
- kubki na napoje.
Oznakowania informują, że niewłaściwa segregacja ma negatywny wpływ na środowisko, gdyż produkt zawiera plastik. Uświadamiają konsumentów o:
- obecności tworzyw sztucznych w produkcie,
- niewskazanych sposobach unieszkodliwiania produktu po jego użyciu
- negatywnym wpływie na środowisko wynikającym z zaśmiecania
- lub innych nieodpowiednich sposobów unieszkodliwiania odpadów w przypadku tego produktu.
Rozporządzenie wprowadziło obowiązek podania informacji o zawartości plastiku w jednorazowym produkcie w języku urzędowym państwa, gdzie jest w obrocie. W języku polskim jest to wyrażenie „produkt zawiera plastik”.
Harmonogram wprowadzania zmian i wymogów:
- 3 lipca 2021 r. zakaz wprowadzania do obrotu 10 plastikowych produktów jednorazowego użytku,
- 3 lipca 2021 roku wszystkie kubki jednorazowe, plastikowe, jak i papierowe – oznakowanie określoną grafiką,
- od 2025 r. nakrętki i wieczka plastikowe – przymocowane na stałe do butelek i pojemników
- od 2025 r. wszystkie butelki plastikowe wykonane w minimum 25% z materiału pochodzącego z recyklingu, a od 2030 r. – w 30 proc.
- do 2025 r. poziom zbiórki i recyklingu plastikowych butelek na napoje jednorazowego użytku ma wynieść 77 proc., a do 2029 r. – 90 proc.
Od 4 lipca 2022 r. oznaczenie powinno być integralnym nadrukiem, a do tego czasu mogły to być naklejki. Znaki powinny znajdować się na opakowaniach handlowych – pojedynczych sztukach oraz zbiorczych pudełkach itp.
Powyższe przepisy obowiązują w całej Unii Europejskiej. Dodatkowo o unijnych oznaczeniach na polskich produktach pisaliśmy TUTAJ. Dyrektywa wprowadzająca przepisy znajduje się TUTAJ.
