Choć w Polsce Sejm przyjął przepisy tzw. ustawy SUP-owskiej dopiero kilka dni temu, aż z 2-letnim poślizgiem, już od kilkunastu miesięcy na jednorazówkach takich jak kubki, tampony, chusteczki nawilżane i filtry papierosowe spotykamy nowe oznaczenia. Jest to czerwono-niebieski prostokąt. Informuje, że dany produkt zawiera plastik i niewłaściwe potraktowanie go po użyciu ma bardzo zły wpływ na środowisko. Dlatego oznaczenia plastikowych jednorazówek są na produktach, które bardzo często konsumenci źle segregują.
Zapisz się na newsletter ecoekonomia.pl.
Pozory mylą – nowe oznaczenia plastikowych jednorazówek
Napój w papierowym kubeczku, który po kilkudziesięciu minutach „rozmięka” pod wpływem zawartości – w ocenie wielu z nas to znak, że produkt jest naturalny i bezpieczny dla środowiska. Tymczasem pozory mylą, bo kubeczek zawiera plastik (najczęściej jest to wewnętrzna wyściółka) i nie może być traktowany w segregacji jak papier. Właśnie po to, aby uświadomić konsumentom, jaki jest skład z pozoru „bezpiecznych” produktów wprowadzono obowiązkowe oznaczenia plastikowych jednorazówek. Informują o zawartości plastiku i co za tym idzie – sposobie segregacji.
– Wprowadzenie oznaczeń informujących o zawartości plastiku w danym opakowaniu to wbrew pozorom jeden z najistotniejszych zapisów w dyrektywach SUP. Obecnie wiele jednorazowych kubków na napoje czy opakowań gastronomicznych wykonane jest z materiału do złudzenia przypominającego papier. Jednak takim nie są. Wrzucanie tego typu opakowań do pojemników na karton to – po pierwsze – niewłaściwa segregacja odpadów, a po drugie, ale być może ważniejsze, to niebezpieczeństwo zanieczyszczenia już zebranego surowca wtórnego. Pamiętajmy, że tego typu odpady zwykle mają kontakt z płynami czy tłuszczami. A te właśnie substancje powodują, że makulatura zamiast cennym surowcem staje się bezwartościowym odpadem – mówi Aneta Stawicka z Organizacji Odzysku Opakowań Rekopol.
Tylko 4 grupy produktów
Obowiązkowe oznaczenia plastikowych jednorazówek z żółwiem na czerwono-niebieskim prostokącie dotyczą czterech grup produktów zawierających plastik. Są to:
- podpaski higieniczne, tampony oraz aplikatory do tamponów,
- chusteczki nawilżane,
- filtry sprzedawane do używania z wyrobami tytoniowymi,
- kubki na napoje.
Oznakowania informują, że niewłaściwa segregacja ma negatywny wpływ na środowisko, gdyż produkt zawiera plastik. Uświadamiają konsumentów o:
- obecności tworzyw sztucznych w produkcie,
- niewskazanych sposobach unieszkodliwiania produktu po jego użyciu
- negatywnym wpływie na środowisko wynikającym z zaśmiecania
- lub innych nieodpowiednich sposobów unieszkodliwiania odpadów w przypadku tego produktu.
Rozporządzenie wprowadziło obowiązek podania informacji o zawartości plastiku w jednorazowym produkcie w języku urzędowym państwa, gdzie jest w obrocie. W języku polskim jest to wyrażenie „produkt zawiera plastik”.
Harmonogram wprowadzania zmian i wymogów:
- 3 lipca 2021 r. zakaz wprowadzania do obrotu 10 plastikowych produktów jednorazowego użytku,
- 3 lipca 2021 roku wszystkie kubki jednorazowe, plastikowe, jak i papierowe – oznakowanie określoną grafiką,
- od 2025 r. nakrętki i wieczka plastikowe – przymocowane na stałe do butelek i pojemników
- od 2025 r. wszystkie butelki plastikowe wykonane w minimum 25% z materiału pochodzącego z recyklingu, a od 2030 r. – w 30 proc.
- do 2025 r. poziom zbiórki i recyklingu plastikowych butelek na napoje jednorazowego użytku ma wynieść 77 proc., a do 2029 r. – 90 proc.
Od 4 lipca 2022 r. oznaczenie powinno być integralnym nadrukiem, a do tego czasu mogły to być naklejki. Znaki powinny znajdować się na opakowaniach handlowych – pojedynczych sztukach oraz zbiorczych pudełkach itp.
Powyższe przepisy obowiązują w całej Unii Europejskiej. Dodatkowo o unijnych oznaczeniach na polskich produktach pisaliśmy TUTAJ. Dyrektywa wprowadzająca przepisy znajduje się TUTAJ.