Jakość raportowania klimatycznego w Polsce – jesteśmy w tyle

Jakość raportowania klimatycznego w Polsce jest istotnie niższa niż średnia światowa. Najwyższy poziom reprezentują spółki z WIG20, banki i ubezpieczyciele. Z kolei najniższy branża transportowa, rolnictwo, żywność i produkty leśne – wynika z raportu EY Polska.

Poziom zgodności i jakość raportowania klimatycznego spółek notowanych na GPW z rekomendacjami TCFD jest niższy o 13 pkt proc. od średniej światowej – wynika z badania EY Polska: Barometr Ujawnień Ryzyka Klimatycznego Polska 2021. Natomiast jakość tych ujawnień jest niższa o 15 pkt proc. Spółki z WIG20 na poziomie odpowiednio 73 proc. i 42 proc. są lekko powyżej lub na poziomie światowej średniej pod względem zgodności z rekomendacjami i jakości ujawnień. Liderami są banki i ubezpieczyciele oraz sektor energii, które powinny być akceleratorem zmian w innych sektorach.

Szybujące w górę ceny energii a klimat

Szybujące w górę ceny energii pokazały, że kwestie klimatyczne nie są wydumaną teorią pielęgnowaną przez oderwanych od życia profesorów. Mają bardzo realne przełożenie na funkcjonowanie całych gospodarek, firm w nich działających i przysłowiowego Kowalskiego. Tymczasem polskie przedsiębiorstwa mają przed sobą sporo pracy związanej z raportowaniem klimatycznym. Przebadaliśmy największe spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), skupiając się na firmach najbardziej narażonych na ryzyko klimatyczne. Z badania wynika, że 57 proc. z nich raportuje kwestie klimatyczne zgodnie z zaleceniami sprawozdawczości (TCFD). Jest to wynik niższy od globalnej średniej na poziomie 70 proc. Jakość ujawnień wśród polskich spółek wyniosła niespełna 27 proc., w porównaniu z 42 proc. na świecie. Jedynie trzy analizowane przez EY Polska podmioty w pełni zastosowały się do zaleceń TCFD. Żaden z nich nie otrzymał maksymalnej oceny za jakość prezentowanych ujawnień.

Odsetek firm raportujących kwestie klimatyczne zgodnie z zaleceniami TCFD

Krajowe przedsiębiorstwa powinny zmierzyć się z wyzwaniami klimatycznymi jak najszybciej. W nadchodzących latach większość sektorów gospodarki stanie w obliczu wyzwań spowodowanych transformacją klimatyczną. Wraz z rosnącą świadomością społeczną rosnąć będzie również presja wywierana przez pracowników, klientów i inwestorów. Coraz częściej biorą oni pod uwagę informacje o zarządzaniu ryzykiem klimatycznym. Firmy, które chcą opierać wzrost wartości na trwałych fundamentach, powinny konsekwentnie i szybko wdrażać kolejne obszary informacji związanych z klimatem. Mamy nadzieję, że nasz raport będzie dla nich impulsem do przyspieszenia prac – mówi Jacek Kędzior partner zarządzający regionem EY CESA (Central, Eastern and Southeastern Europe & Central Asia) i EY Polska.

Wskazówki od TCFD

TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures), powołana przez Radę Stabilności Finansowej (FSB), opublikowała w 2017 r. wskazówki dla firm. Pokazano jak mają raportować wpływ ich działalności na środowisko oraz jak powinny rozumieć ryzyko i możliwości związane ze zmianami klimatycznymi. Stosowanie się do zaleceń nie jest jeszcze obowiązkowe, lecz ich przyjęcie popierają międzynarodowe organy regulacyjne i inwestorzy.

– Nasze badanie pokazuje, że największe spółki notowane na GPW w niewystarczającym stopniu uwzględniają rekomendacje TCFD w swoich sprawozdaniach albo w ogóle nie łączą zagadnień klimatycznych z funkcjonowaniem firmy. Jedną z przyczyn, nie uwzględniania zaleceń TCFD w raportach dla inwestorów, może być niewystarczająca jeszcze dojrzałość procesów identyfikacji i raportowania ryzyk klimatycznych. Trudność mogą stanowić również odmienne ramy czasowe, w których należy rozpatrywać ujawnienia finansowe i zagrożenia klimatyczne. Także przełożenie ryzyk klimatycznych na konsekwencje finansowe – komentuje wyniki raportu Jarosław Wajer, partner EY Polska, ekspert zagadnień zrównoważonego rozwoju.

Spółki z WIG20 raportują kwestie klimatyczne na globalnych poziomach 

W zestawieniu przygotowanym przez EY Polska najlepiej wypadły spółki wchodzące w skład indeksu WIG20. Wśród największych giełdowych firm, średnia zgodność z rekomendacjami poszczególnych obszarów TCFD wyniosła 73 proc. Z kolei jakość ujawnień osiągnęła poziom 42 proc. Zanotowany wynik w zakresie zgodności z rekomendacjami jest nieznacznie wyższy od średniej globalnej na poziomie 70 proc., wskazanej w EY Global Climate Risk Disclosure Barometer. Równy światowej średniej jest natomiast wskaźnik jakości ujawnień.

– Stosunkowo najlepsze zastosowanie zaleceń sprawozdawczości w zakresie informacji związanych z klimatem wśród największych giełdowych spółek nie jest zaskoczeniem. Są to podmioty najbardziej eksponowane na ocenę globalnych inwestorów. Dlatego nie bez znaczenia dla wyniku jest również struktura indeksu WIG20. Duży udział w nim mają banki i ubezpieczyciele oraz spółki z sektora energii. Charakteryzują się na całym świecie wysoką jakością raportowania klimatycznego – dodaje Jarosław Wajer.

Banki, ubezpieczyciele i sektor energii maja najlepszą jakość raportowania klimatycznego

Patrząc na wyniki badania przez pryzmat sektorów, najlepiej do zaleceń w zakresie informacji klimatycznych stosują się banki i ubezpieczyciele. Wyprzedzają sektory niefinansowe. Średnia zgodność z rekomendacjami TCFD w sektorze bankowym i ubezpieczeniowym wyniosła 69 proc., jakość ujawnień oceniono na 36 proc. 

Kolejnym z najlepiej prezentujących się – pod względem stosowania się do zaleceń TCFD – jest sektor energii. W nim średnia zgodność z rekomendacjami wyniosła 65 proc., a jakość ujawnień znalazła się na poziomie 36 proc. 

Stosunkowo dobrze rozwinięty pod względem dostosowania do rekomendacji TCFD jest sektor materiały i budownictwo. Zarówno pod względem zgodności z rekomendacjami (66 proc.), jak i jakości publikowanych informacji (28 proc.). Zdecydowanie mniej korzystnie na tym tle wypadło rolnictwo, żywność i produkty leśne. Zgodność z rekomendacjami 39 proc., jakość ujawnień 18 proc. oraz transport (odpowiednio 38 proc. i 14 proc.). 

Odsetek firm raportujących kwestie klimatyczne zgodnie z zaleceniami TCFD w podziale na sektory

– Raportowanie i stosunkowo wysoka jakość danych prezentowanych przez spółki z sektora finansowego czy energii związana jest w dużej mierze z regulacjami prawnymi. Dodatkowo z koniecznością dostosowywania działalności tego typu spółek do nakładanych przez regulatorów wymogów w najbardziej narażonych na ryzyka klimatyczne sektorach. Można więc spodziewać się, że wraz z rosnącą presją regulacyjną, polityczną i społeczną zastosowanie wskaźników TCFD będzie się dynamicznie poprawiało. Akceleratorem tej zmiany mogą być właśnie te firmy, które dziś przodują pod względem raportowania kwestii klimatycznych. Musimy jednak pamiętać, że ujawnienia w raportach są jedynie konsekwencją wcześniejszych działań – czy to w zakresie strategii czy procesów wewnętrznych – mówi Marcin Witkowski, manager EY Polska, ekspert transformacji strategicznej i zrównoważonego rozwoju.

Sposób raportowania

W 2020 r. analizowane przez EY spółki najczęściej ujawniały zagadnienia z obszarów: „Ład korporacyjny” oraz „Wskaźniki i cele”. Najrzadziej uwzględnianym w sprawozdaniach badanych spółek elementem TCFD była z kolei analiza scenariuszy zmian klimatycznych pod kątem odporności strategii organizacji. 

Najwięcej badanych spółek zgłaszało kwestie klimatyczne w raportach niefinansowych, m.in. w raportach zrównoważonego rozwoju czy sprawozdaniach ESG. Mniejsza część firm uwzględniła swoje ujawnienia związane z klimatem w ramach sprawozdania zarządu ze swojej działalności.

O badaniu

W raporcie Barometr Ujawnień Ryzyka Klimatycznego Polska 2021 oceniono ujawnienia niefinansowe związane ze zmianami klimatycznymi wśród spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w sektorach wyróżnionych zgodnie z zaleceniami TCFD jako najbardziej narażone na ten proces oraz wśród wszystkich spółek z WIG20. Wybrano największe firmy z danego sektora według przychodów ze sprzedaży netto w 2020 r. Ocenie poddano raporty niefinansowe za 2020 r. Łącznie oceniono 59 podmiotów, odnosząc się do 5 sektorów określonych przez TCFD. 

Spółki oceniane były na podstawie dwóch wskaźników tj. zgodności z rekomendacjami (coverage) i jakości (quality) ujawnianych informacji. Maksymalną liczbę punktów mogły uzyskać tylko te firmy, które wdrożyły wszystkie 11 rekomendacji dotyczących poszczególnych kategorii. Z kolei jakość ujawnianych przez nie informacji spełniała wszystkie wymogi TCFD (tj. uzyskała maksymalną ocenę 5 punktów).

Wyniki badan porównano z danymi z 2021 EY Global Climate Risk Disclosure Barometer.