Odpady bio, według bardzo wielu Polaków, są problematyczne. Potrzeba do nich odpowiednich pojemników, wydzielają – szczególnie latem – brzydki zapach, a ich zawartość wcale nie jest intuicyjna. Czy ogryzek po jabłku, zepsuta marchew, liście, skoszona trawa oraz resztki kurczaka mogą trafić do jednego pojemnika? Wiedzę na temat tego jak prawidłowo segregować odpady organiczne ma mniej niż połowa Polaków. Dlaczego tak jest?
Aby prawidłowo segregować odpady bio trzeba wiedzieć, jakie zasady obowiązują na terenie danej gminy czy miasta. Najczęściej do bio powinny trafiać reszki kuchenne i resztki jedzenia, w tym pieczywo, skorupki po jajkach, zepsute owoce i warzywa oraz ich przetwory, fusy po kawie i herbacie oraz odpady z ogrodów – trawa, liście, rośliny, rozdrobnione gałęzie i kwiaty.
W Warszawie, Krakowie czy Wrocławiu, podobnie jak w większości miast i gmin w Polsce, do bio nie wrzucamy kości, ości i innych odpadów odzwierzęcych. W brązowym pojemniku nie można także umieszczać, odchodów zwierząt, popiołu z węgla, ziemi, kamieni, kurzu z odkurzacza, włosów, sierści czy impregnowanego drewna.
Dlaczego nie można wyrzucać resztek odzwierzęcych?
– Niestety w Polsce większość instalacji komunalnych nie dysponuje wysokiej jakości technologiami do kompostowania bioodpadów. Dlatego „ułatwiają” sobie pracę poprzez ograniczanie możliwych frakcji do wyrzucania. Należy zatem zwracać uwagę na lokalne instrukcje – jeżeli gmina posiada biogazownię z higienizacją materiału (odpowiedni czas i temperatura) – wrzucanie odpadów zwierzęcych będzie wręcz zalecane. Jeśli takiej nie ma – jest zakazane – mówi Aneta Stawicka dyrektorka ds. edukacji i marketingu z Organizacji Odzysku Opakowań Rekopol.
Błędy przy segregacji bioodpadów
Bardzo ważne jest, aby segregując bioodpady unikać wszelkich innych materiałów, w tym szczególnie plastikowych torebek. Bioodpady najlepiej wyrzucać luzem do brązowych pojemników. Im mniej zanieczyszczeń tym lepszej jakości będzie produkt powstały z bioodpadów, czyli kompost. Szczególnie niewskazane jest wrzucanie metali, szkła i elementów ceramicznych oraz mineralnych. Są one zanieczyszczeniem w kompoście oraz dodatkowo niszczą maszyny przygotowujące materiał do kompostowania.
Co jest najważniejsze przy kompostowaniu bioodpadów
Najważniejsze to starannie segregować wszystkie frakcje, a szczególnie bioodpady, które zanieczyszczają inne surowce wtórne.
– Jeśli zepsuło nam się jedzenie w opakowaniu – musimy je rozdzielić – zepsute jedzenie do brązowego pojemnika, opakowanie zgodnie z materiałem do żółtego, zielonego lub niebieskiego… Drewniane elementy, które nie są lakierowane lub impregnowane (czyste drobne drewno), bambusowe szczoteczki do zębów (pod warunkiem, że posiadają certyfikat kompostowalności) – można wrzucić do brązowego pojemnika. To w niczym nie przeszkadza – mówi Aneta Stawicka.
Proces recyklingu bioodpadów
Recykling bioodpadów polega na ich kompostowaniu albo na ich fermentacji, a następnie kompostowaniu. W procesie fermentacji wytwarzany jest biogaz o wysokiej zawartości metanu, który może być stosowany w agregatach prądotwórczych jako paliwo gazowe do wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej. Biogaz, po odpowiednim oczyszczeniu i sprężeniu, może także służyć do napędu samochodów.
Co powstaje w procesie recyklingu bioodpadów?
Produktem kompostowania jest kompost stosowany w uprawach. W wyniku fermentacji powstaje kompost i płynny środek nawozowy – poferment.
– Obydwa środki po przeprowadzeniu wymaganych badań i uzyskaniu decyzji odpowiednich władz mogą być bezpiecznie stosowane w uprawach jako środek nawozowy zastępując nawozy sztuczne – podsumowuje Aneta Stawicka.
Warto pamiętać, że wiele gmin (także miejskich) zachęca mieszkańców do zagospodarowywania bioodpadów we własnym zakresie. Decydując się na własny kompostownik i własne przetwarzanie bioodpadów samorząd oferuje zniżkę w opłacie śmieciowej. Na takie rozwiązanie zdecydowało się wiele gmin wiejskich, ale też duże miasta takie jak np. Warszawa czy Wrocław.
Dodatkowo wiele gmin lub województw zdecydowało się na dofinansowanie kompostowników. We Wrocławiu można wypożyczyć kompostownik nieodpłatnie. Po upływie 3 lat przechodzi on na własność właściciela domu, jeżeli korzysta on z ulgi na kompostownik. Samorząd Województwa Małopolskiego informował, że do maja 2024 r. podpisano 128 umów z gminami na dofinansowanie kompostowników dla mieszkańców na łączną kwotę 4 mln zł.
