W każdej sekundzie do śmieci trafia prawie 153 kg żywności w całym łańcuchu żywnościowym. Łącznie marnujemy w Polsce 4,8 mln ton żywności rocznie. Jednak nadal nie mamy świadomości skali tego problemu. Dziś, 29 września, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości o Stratach i Marnowaniu Żywności, ustanowiony przez ONZ.
Niemal 60 proc. Polaków swoją wiedzę w zakresie marnowania żywności opiera wyłącznie na własnych doświadczeniach. Z tego względu kluczowe są działania edukacyjne, które pomogą nam w ograniczaniu marnotrawstwa w gospodarstwie domowym oraz uświadomią na temat dostępnych w tym obszarze narzędzi – wynika z badania YOTTA by PG przeprowadzonego na zlecenia Winiary.
Problem marnowania żywności
W każdej sekundzie do śmieci trafia prawie 153 kg żywności w całym łańcuchu żywnościowym. Łącznie marnujemy w Polsce 4,8 mln ton żywności rocznie. Jednak nadal nie mamy świadomości skali tego problemu. Według badania 64 proc. osób nie zdaje sobie sprawy z tego, ile żywności marnuje statystyczny Polak w ciągu roku. Oprócz aspektów społecznych, ekonomicznych i etycznych, marnotrawienie żywności negatywnie wpływa na środowisko i klimat. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), rocznie na całym świecie marnuje się 1,3 miliarda ton jedzenia. Konsekwencją tego jest emisja 3,3 Gt dwutlenku węgla. Biorąc pod uwagę skalę tego problemu, przeciwdziałanie marnowaniu jedzenia może być jednym z najbardziej skutecznych narzędzi w walce ze zmianami klimatycznymi.
Nadmierny konsumpcjonizm lub złe przyzwyczajenia często prowadzą do tego, że kupujemy znacznie więcej, niż jesteśmy w stanie spożyć przed upływem terminu ważności żywności. W analizie wykonanej przez YOTTA by PG wykazano, że najczęściej wyrzucamy produkty szybko psujące się czy tracące swoją świeżość. Są to m.in. pieczywo (32 proc.), owoce (36 proc.) oraz warzywa (29 proc.). Znaczną część jedzenia, którego się pozbywamy, stanowią także gotowe, niespożyte posiłki (29 proc.).
Kształtowanie zrównoważonego społeczeństwa
Jakie działania podejmują polscy konsumenci w celu minimalizacji marnowania żywności? 60 proc. badanych przyznało, że przed wyjściem do sklepu wcześniej planuje zakupy. Polacy starają się mrozić produkty, odpowiednio je przechowywać oraz przerabiać na inne posiłki. Jednak tylko 53 proc. z nas systematycznie kontroluje stan produktów, których termin ważności zbliża się ku końcowi. Ponadto jedynie 25 proc. ze wszystkich badanych ustawia produkty w szafkach i lodówce według terminów przydatności. Dlatego nie tylko tracimy pieniądze na niepotrzebne zakupy, ale także przyczyniamy się do poszerzania problemu. Choć nasza codzienna domowa aktywność może się wydawać mało znacząca w skali globalnej, to jednak ma ogromny wpływ na kształtowanie świadomości oraz postaw naszych domowników i ludzi wokół nas. Każdy krok w dążeniu do bardziej ekologicznego stylu życia, od segregacji śmieci po ograniczanie marnotrawstwa żywności, jest istotny. Dzięki temu nie tylko dajemy przykład do naśladowania. Dodatkowo inspirujemy innych do działania. Indywidualne wysiłki każdego z nas mogą przyczynić się do stworzenia bardziej zrównoważonego i ekologicznego społeczeństwa.
Jadłodzielnie: wspólna Walka z Marnotrawstwem Żywności w Polsce
W sytuacji, kiedy mamy nadmiar produktów w lodówce, możemy podzielić się nimi z innymi! Foodsharing to inicjatywa, której celem jest ograniczenie marnowania żywności i wsparcie tych, którzy szczególnie jej potrzebują. Prawie 60 proc. badanych deklaruje potrzebę udziału w ograniczeniu marnowania jedzenia. Winiary od dłuższego czasu podejmuje działania w kierunku zmiany tej kwestii. We współpracy z Fundacją CHOPS aktywowano 12 jadłodzielni, nad którymi opiekę sprawują lokalni partnerzy. Pierwsza placówka została uruchomiona w Kaliszu, miejscu powstania marki Winiary. W jadłodzielniach znajdziemy specjalnie oznaczone lodówki i szafki rozmieszczone w strategicznych punktach miast, takich jak uczelnie, urzędy, akademiki i bazarki. Ułatwia to dostęp do nich zarówno sklepom, restauracjom, jak i zwykłym mieszkańcom. To miejsca, gdzie można pozostawić nadmiar jedzenia, który inaczej uległby zmarnowaniu. Każda z nich posiada swojego opiekuna, który aktywnie współpracuje z lokalnymi dostawcami i władzami, zapewnia regularne uzupełnienie zapasów. Na stronie Winiary dostępna jest mapa wszystkich jadłodzielni w Polsce oraz dedykowane konsumentom poradniki na temat produktów, którymi można się dzielić.
Nie marnuj, smakuj i ucz się
Jak wskazują najnowsze wyniki badania, aż 24 proc. badanych nie wie, co oznacza formuła „Najlepiej spożyć przed…”. Natomiast 23 proc. osób nie rozumie oznaczenia „Najlepiej spożyć do…”. Konsumenci mają problem z ich odróżnieniem. Określenie „Najlepiej spożyć do” wskazuje na datę przydatności do spożycia, czyli termin, do którego konsumpcja produktu jest bezpieczna i nie zagraża zdrowiu. Z kolei „Najlepiej spożyć przed” odnosi się do daty minimalnej trwałości produktu.
