Dzięki e-commerce, pomimo wzrostu cen surowców i luzowaniu restrykcji związanych z pandemią, branża opakowań w Polsce ma się świetnie. Rośnie w rekordowym tempie – w 2021 r. o co najmniej 8 proc. Producenci opakowań muszą jednak uwzględnić trendy rynkowe, w tym najsilniejszy z nich – ekologiczny.
Produkcja sprzedana krajowego przemysłu opakowań wzrosła w ub. r. o ok. 1,3 proc., przebijając poziom 45,5 mld PLN. Było to dobrym wynikiem na tle całego przetwórstwa przemysłowego, gdzie spadek produkcji sprzedanej wyniósł 5,2 proc. Pozwoliło to producentom opakowań utrzymać status branży odpornej na kryzysy. Jest to już skala porównywalna z branżą meblarską. Znaną, jako polska specjalność eksportowa oraz wpisaną na listę sektorów strategicznych dla krajowej gospodarki. W 2021 roku produkcja opakowań może przyspieszyć i przekroczyć 8 proc. tempo wzrostu w skali roku, przy ok. 5 proc. wzroście całej gospodarki.
– Bez wątpienia dziś największym wyzwaniem dla branży opakowań są rosnące ceny surowców. Mogą one negatywnie odbić się na rentowności oraz sytuacji płynnościowej producentów. Szczególnie mocno poszybowały w górę ceny tworzyw sztucznych. Rosną też koszty zakupu celulozy, metali, drewna oraz szkła. Presja surowcowa dotyka obecnie całej branży opakowań – mówi Kamil Mikołajczyk, dyrektor ds. sektora produkcji przemysłowej z Santander Bank Polska.
E-commerce przyspiesza wzrost branży opakowań
Branża opakowań, jak cała gospodarka, odczuła negatywne skutki zamykania wielu sektorów i okresowe, ale istotne zmniejszenie produkcji. Ubiegły rok przyniósł jednak silne wzrosty – m.in. w produkcji pakowanych wyrobów spożywczych, np. gotowych dań na bazie mięsa (+30 proc. r/r) lub na bazie warzyw (+19 proc. r/r).
Od czerwca ub. r widzimy również wyraźny wzrost zapotrzebowania na opakowania dla e-commerce. Ten trend nie zwalnia. W 2020 roku obroty w internetowej sprzedaży detalicznej wzrosły aż o 41 proc. co sprawiło, jak wskazują dane GUS, że wartość e-handlu urosła do 70 mld zł. Ponadto, zgodnie z danymi Eurostat, Polska wciąż wyróżnia się na tle innych rynków unijnych wysoką stopą wzrostu B2C
e-commerce. Można spodziewać się, że w bieżącym roku wartość e-zakupów konsumenckich sięgnie 87-90 mld zł.
Choć to istotny wzrost r/r warto pamiętać, że sprzedaż internetowa między firmami odbywa się na kilkukrotnie większą skalę. Jak wynika z raportu Santander Bank Polska „B2B e-commerce – biznes w sieci” e-handel między firmami może wzrosnąć w tym roku nawet o blisko 200 mld zł. To oznaczałoby wartość aż 630 mld zł w 2021 r.
Ekologia – presja regulacyjna oraz oczekiwania odbiorców
Jeszcze przed pandemią, Polska należała do państw o umiarkowanej świadomości ekologicznej konsumentów. Wybuch pandemii zmienił zachowania zakupowe – nastąpił zwrot w kierunku produktów o długim terminie przydatności do spożycia. Przy wyborze opakowania wiodącą rolę zaczęło ogrywać bezpieczeństwo. Jednak trend związany z poszukiwaniem bardziej ekologicznych opakowań jest rosnący. Nie tylko wśród konsumentów, ale również wśród firm. W tym obszarze branża opakowań, będzie musiała uwzględnić silny trend, jakim jest poszukiwanie proekologicznych rozwiązań.
– W coraz większy stopniu kupujący w swoich wyborach zwracają się do rozwiązań uważanych powszechnie za bardziej ekologiczne. Również producenci wprowadzający wyroby na rynek i branża opakowań zauważają mocny trend ekologiczny wśród konsumentów. Właścicielom marek zależy zatem na pozycjonowaniu się jako firmy przyjazne środowisku. W przypadku opakowań do najczęściej stosowanych rozwiązań proekologicznych można zaliczyć: ograniczenie zużycia tworzyw sztucznych (najczęściej na rzecz papieru i tektury), udział biotworzyw lub recyklatu, opakowania wielokrotnego użytku czy wykorzystanie wypełniaczy z materiałów biodegradowalnych – tłumaczy Beata Pyś-Skrońska, Dyrektor Polskiej Izby Opakowań.
Rośnie zainteresowanie ekologicznymi opcjami i presja regulacyjna
Zgodnie z badaniem oczekiwań firm w raporcie „E-commerce B2B biznes w sieci” Santander Bank Polska zainteresowanie ekologicznymi opcjami dostawy wyraźnie wyprzedza to, co jest obecnie oferowane. Już 23 proc. klientów B2B w e-handlu preferuje ekologiczne opcje dostawy, wobec zaledwie 13 proc. sprzedawców oferujących takie rozwiązania.
– Opakowanie gra tutaj kluczową rolę. Nie tyle ze względu na ślad węglowy związany z jego produkcją, ale również w związku z późniejszym transportem zapakowanego towaru. Czy też jego odpowiednim zabezpieczeniem i obniżeniem poziomu zwrotów. Opakowanie ma bezpośredni styk z klientem i odgrywa istotną rolę w odbiorze „ekologii” zakupionego produktu – mówi Maciej Nałęcz, analityk sektorowy z Santander Bank Polska
Rośnie też presja regulacyjna. Obowiązujący od 1 stycznia 2021 r. podatek, w wysokości 0,80 euro za kg pierwotnego tworzywa sztucznego wprowadzonego do obrotu, nie ma jeszcze wpływu na branżę. Długofalowo jednak może on jeszcze mocniej przyspieszyć wzrost cen opakowań z tworzyw. Ponadto, używanie recyklatu, który jest droższy od pierwotnego surowca, będzie jedynym sposobem uniknięcia podatku. W efekcie także ceny recyklatu mogą wzrosnąć.
Dyrektywa bez przepisów implementujących
Kolejną zmianą jest Dyrektywa, zakazująca wprowadzania do obrotu wybranych produktów jednorazowych z tworzyw sztucznych oraz ograniczająca stosowanie styropianowych pojemników na żywność. Branża opakowań wciąż czeka na ostateczne brzemiennie przepisów implementujących dyrektywę do krajowego prawodawstwa. Może ona dotknąć do 30 proc. producentów opakowań z tworzyw sztucznych oraz do 10 proc. wolumenu produkcji. Szczególnie małych i średnich firm. Natomiast od 1 stycznia 2023 roku ma wejść w życie reforma systemu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Będzie ona wymagać od producentów istotnego zwiększenia partycypowania w finansowaniu systemu gospodarki odpadami. Jednak branża opakowań wciąż czeka na finalne rozwiązania legislacyjne w tym zakresie.
Pełny raport E-commerce B2B – biznes w sieci przygotowany dla Santander Bank Polska przez Mobile Institute jest dostępny pod adresem www.santander.pl/raportecommerceb2b
