Zielone finanse, czyli odpowiedzialny biznes w sektorze bankowym

Czy pandemia zmieniła podejście banków do inicjatyw proekologicznych? Opublikowany niedawno raport firmy doradczej Deloitte wskazuje, że taka tendencja jest widoczna w globalnym obrazie sektora. Czy ten trend dotarł już do Polski? Sprawdziliśmy, jakie inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju podejmują działające w Polsce instytucje finansowe.

Jednym ze światowych trendów, który uległ intensyfikacji w wyniku pandemii Covid-19 jest wzrost zainteresowania konsumentów społeczną odpowiedzialnością biznesu. Pandemia i nowe fundusze są okazją do szybszej transformacji gospodarczej i działania tu i teraz.  Równocześnie wyzwania w zakresie rentowności poszczególnych branż mogą spowodować koncentrację na celach krótkoterminowych. Chodzi tu o utrzymanie miejsc pracy czy szukanie rentowności w krótkim terminie – wynika z raportu Deloitte „2021 Banking and Capital Markets Outlook. Strengthening Resilience, Accelerating Transformation”.

Neutralność klimatyczna

Na arenie europejskiej dążenie do osiągnięcia celów neutralności klimatycznej zostało zapisane w długofalowym planie działania (tzw. Europejski Zielony Ład). Dokument został wzbogacony o pakiet wspierający odbudowę po kryzysie wywołanym pandemią (Next Generation EU). Wartość pakietu wynosi 750 mld euro. Fundusze pomocowe zostały ściśle powiązane z unijnymi celami w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu oraz ładu korporacyjnego. Banki, jako instytucje pośredniczące, będą kierować je do konkretnych obszarów gospodarki, zgodnie z unijną polityką klimatyczną i rozwojową. Ponadto mogą odegrać kluczową rolę na drodze do osiągnięcia zrównoważonego zarządzania finansami. W tym celu będą jednak musiały współpracować z innymi instytucjami, aby skutecznie przeprowadzić transformację rynku w tym kierunku.

Wiele instytucji finansowych zaczęło dostrzegać swoją siłę oraz możliwość wywierania wpływu w zakresie zrównoważonego rozwoju. Zaczęły znacząco zwiększać swoje zaangażowanie w kwestie ekonomiczne, społeczne czy dotyczące ładu korporacyjnego. Już teraz trzy czwarte respondentów badania Deloitte wskazuje, że zamierza zwiększyć nakłady na inicjatywy dotyczące klimatu. – Banki mogą też inspirować i motywować klientów i partnerów biznesowych do przyjmowania nowych standardów. Także zmiany dotychczasowych modeli funkcjonowania – mówi Irena Pichola, partner w Deloitte.

Podobnego zadania jest Tadeusz Joniewicz z Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Zauważa on, że zaangażowanie sektora bankowego w kwestie związane z zapobieganiem zmianom klimatu ma dwa podstawowe aspekty.  – Jednym jest poszerzany obowiązek raportowania niefinansowego. Jest on związany z wdrażanymi przepisami o zrównoważonym rozwoju w sektorze finansowym oraz taksonomią, czyli klasyfikacją inwestycji pod względem oddziaływania na środowisko. Drugi, to dodatkowa działalność wykraczająca poza podstawowe zobowiązania prawne. Komunikowanie ich czy pozycjonowanie, jako ważnych dla funkcjonowania banku – uważa Tadeusz Joniewicz.

Odpowiedzialne inwestowanie jest kluczowe

W przypadku banków kluczowe znaczenie ma właśnie odpowiedzialne inwestowanie. Już w 2017 roku Bank BNP Paribas zaprzestał finansowania kopalni węgla, projektów budowy oraz rozbudowy elektrowni węglowych/elektrociepłowni, nowych bloków energetycznych. Bank wspiera tylko takie przedsiębiorstwa z sektora energetyki węglowej, które aktywnie angażują się w przechodzenie na inne rodzaje energetyki. 

Z kolei ING Bank po 2025 r. nie będzie finansował klientów, których działalność jest zależna od węgla energetycznego w stopniu wyższym niż 5%. Chyba, że posiadają strategię zmniejszenia tego udziału do poziomu bliskiego zeru w 2025 roku. Wówczas dopuszcza nawiązywanie relacji z firmami, których działalność jest zależna od węgla energetycznego w stopniu nie wyższym niż 10%.

Nowe priorytety działalności bankowej

Widać straty ekonomiczne spowodowane pandemią. Jak wynika z danych Banku Światowego, wyższe stopy bezrobocia na całym świecie mogą się utrzymywać przez dłuższy czas. W rezultacie do 2021 r. aż 150 mln ludzi może doświadczać skrajnego ubóstwa. Już teraz widać oznaki pogłębiania się nierówności dochodowych. Jest to np. coraz większa liczba kobiet odchodzących z rynku pracy. Społeczeństwa na całym świecie oczekują, że banki będą wspierać rozwiązywanie problemów dotyczących nierówności dochodów. Ale także nierówności rasowych i płciowych oraz zmian klimatycznych.

Zrównoważony rozwój – w długim okresie to się opłaci

Jak wskazują eksperci Deloitte, przełożenie celów zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności na działania biznesowe nie będzie wcale proste. W krótkiej perspektywie czasowej może wiązać się z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów. W dłuższym okresie może się jednak okazać, że takie aktywności przyniosą korzyści komercyjne. Wprowadzanie tych zmian oznacza konieczność współpracy banków z przedstawicielami innych gałęzi gospodarki. Ale także agencjami rządowymi, organami regulacyjnymi, organizacjami branżowymi, klientami i kontrahentami. To wszystko w celu stworzenia na przyszłość solidnego, wszechobecnego i trwałego programu zrównoważonego finansowania. Z tą opinią zgadza  się taże Joniewicz. Kluczowe wg. niego jest też wsparcie inwestycyjne działań przyjaznych środowisku. Jako przykład podaje Santander Bank Polska. Bank będzie pomagać w pozyskaniu lub udzieli 120 mld euro (2019-2025) oraz 220 mld euro (2019-2030) na finansowanie projektów ekologicznych przeciwdziałających negatywnym zmianom klimatu.

Ekologia na co dzień

Ekologię widać nie tylko w strategicznych projektach finansowych. Także w działaniach marketingowych i związanych z odpowiedzialnością społeczną oraz zrównoważonym rozwojem. Na początku marca wystartowała kampania BNP Baribas dotycząca zaangażowania banku w projekty środowiskowe i społeczne wspieranie realizacji 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju. Kilka dni temu Credit Agricole, wraz ze spółką leasingowa EFL, pochwalili się, że akcja w zakresie ekologii, ”Bałtycka Odyseja”, wygrała plebiscyt „Eko-Inspiracja” na najlepszą ekologiczną inicjatywę 2020 r. w Polsce.

W nieco inny sposób do tego tematu podszedł mBank, który jako organizacja „less waste”, zrezygnował całkowicie z drukowanych materiałów promocyjnych. To, według szacunków banku, daje ok 5 mln ton papieru zużytego mniej. Dodatkowo, zarówno w centrali jak i oddziałach banku, całkowicie zrezygnowano z plastikowych naczyń i sztućców. Trend ten można zauważyć u innych podmiotów w sektorze. Niedawno pisaliśmy o zaangażowaniu w działania neutralności klimatycznej podejmowane w firmie Wonga.

Czekamy na kolejnie inicjatywy wspierające środowisko.

Cały raport „2021 Banking and Capital Markets Outlook. Strengthening Resilience, Accelerating Transformation” do pobrania ze strony Deloitte.